Gebruik van robotica en data-technologie in voedingsindustrie groeit snel

Het gebruik van zowel robotica en data-technologie in de voedingsindustrie groeit snel. Waar robotisering en digitalisering helpen de productiviteit van werknemers te vergroten, helpt data-technologie voedingsproducenten meer informatie uit de keten te delen.

Dit meldt het Economisch Bureau van ING in de publicatie ‘Foodtech: robotarm biedt voedingsindustrie de helpende hand’. Jaarlijks investeren voedingsproducten in Nederland 350 miljoen euro in R&D en 1,4 miljard euro in machines en digitalisering. Werknemers hebben dan ook steeds meer machines, software en data tot hun beschikking. Zo is de waarde van machines per werknemer gestegen van 69.000 euro in 1996 tot 121.000 euro in 2016. De waarde van software en data is in deze periode gestegen van 1.400 naar 4.700 euro.

Noodzakelijk voor concurrentievermogen

De inzet van nieuwe technologieën is volgens ING voor Nederlandse fabrikanten niet alleen nuttig, maar ook noodzakelijk om concurrerend te blijven. Zo stellen afnemers van de voedingsindustrie steeds striktere producteisen en vragen steeds grotere volumes tegen lage prijzen. Jaarlijks investeren Nederlandse voedingsfabrikanten 1,4 miljard euro in technologie om de arbeidsproductiviteit te verhogen en aan de vraag vanuit de markt te voldoen.

ING wijst erop dat deze productiviteitsgroei nog niet is uitgeput. Zo maakt ongeveer één op de vier fabrikanten gebruik van robotica en/of big data analyses. Naar verwachting neemt dit percentage in de nabije toekomst verder toe. Zo kan onder andere kunstmatige intelligentie (AI) helpen productieprocessen efficiënter te maken. Ook neemt de verkoop van robots aan de voedingsindustrie toe. 

Consumenten willen meer informatie

Ook valt op dat consumenten steeds meer informatie willen over de productie van hun voedsel. Zo heeft de consument op dit moment vaak geen zicht op de inzet van technologie in dit productieproces en heeft de consument naar eigen mening te weinig inzicht in de schakels van de voedingsketen. Zo geeft 52% van de respondenten in de ING Vraag van Vandaag aan meer te willen weten over de productie van zijn of haar voedsel. Zo vinden consumenten het van belang dat hun voedsel gezonder (43%), milieuvriendelijker (18%) en veiliger (14%) is. Ook proberen consumenten suiker (42%), vet (17%) en zout (14%) te vermijden. 

Dergelijke informatieverstrekking kan worden geleverd met behulp van data-technologie, die de uitwisseling van informatie in de keten kan faciliteren. Dit maakt het mogelijk voedingsmiddelen tot op productniveau te traceren. “Meer transparantie over de herkomst en productie van voeding helpt de afstand tussen producent en consument te overbruggen. Door RFID chips is het bijvoorbeeld mogelijk om vleesproducten van bron tot bord te volgen. Daarvoor is vaak wel verregaande samenwerking binnen de productieketen nodig”, licht Ceel Elemans Sector Banker Food & Agri bij ING, toe.

Werkgelegenheid

In het onderzoek is ook gekeken naar werkgelegenheid. De voedingsindustrie staat op dit gebied voor een dubbele uitdaging. Zo gaat ruim een kwart van de 150.000 werknemers in de sector tussen nu en 2030 met pensioen, wat neerkomt op zo’n 40.000 medewerkers. Om zijn groei voort te zetten heeft de sector naar schatting daarnaast 7.000 extra mensen nodig.

Tegelijkertijd worden productieprocessen steeds complexer, wat vraagt om scholing van personeel en de instroom van medewerkers met nieuwe kennis en vaardigheden. Ook kan technologie worden ingezet om zwaar werken te automatiseren, de arbeidsproductiviteit verder te vergroten en het risico op toekomstige personeelstekorten te verkleinen. 

‘Voedingsindustrie moet meer investeren’

ING noemt het hierbij van belang dat de voedingsindustrie meer investeert. Indien de investeringen in technologie stijgen van 1,4 miljard euro nu naar 2 miljard euro in 2030, verwacht het ING Economisch Bureau dat bijna de helft van de toekomstige personeelsbehoeften via technologische innovatie kan worden ingevuld. Elemans: “Internationaal concurrerend blijven lukt de sector alleen als men én de investeringen in productietechnologie weet te verhogen én de instroom van technisch en analytisch personeel weet te vergroten”.

Investeringen kunnen volgens ING het best gericht zijn op een drietal foodtech toepassingen: 

• Robotisering: de inzet van robots maakt het productieproces constanter door het productievolume te verhogen en de voedselveiligheid te verhogen. Tegelijkertijd wordt het proces minder arbeidsintensief, waardoor de personeelskosten kunnen worden verlaagd.
• Digitalisering: het gebruik van data-technologie vergroot de voorspelbaarheid van het productieproces, terwijl AI het mogelijk maakt productielijnen efficiënter in te zetten. Dit stelt de voedingsindustrie in staat het rendement te verhogen.
• Nieuwe verwerkingstechnieken: de inzet van nieuwe verwerkingstechnieken zorgen voor kwaliteitsbehoud en nieuwe verduurzamingskansen voor productieprocessen.

De volledige analyse van Economisch Bureau van ING is hier te vinden.

Auteur: Wouter Hoeffnagel
Bron: ING