Ford test lichtbalk voor autonome voertuigen in Duitsland

Een systeem waarmee zelfrijdende auto's met mensen in hun omgeving kunnen communiceren is onlangs getest door autofabrikant Ford. Het gaat om een lichtbalk die met behulp van lichtsignalen de intenties van autonome voertuigen communiceert met andere weggebruikers en voetgangers.

Menselijke automobilisten communiceren op allerlei manieren met elkaar en andere weggebruikers zoals fietsers en voetgangers. Zo kunnen gebruikers met behulp van handgebaren en hoofdknikjes hun intenties overbrengen naar derden. Ook kunnen weggebruikers proberen oogcontact met elkaar te maken, waardoor duidelijk wordt dat andere medeweggebruikers hen hebben gezien. 

Intenties zijn moeilijker in te schatten

Doordat een autonoom voertuig geen menselijke bestuurder heeft, zijn dit soort signalen echter niet mogelijk. Dit heeft tot gevolg dat de intenties van autonome voertuigen voor mensen veel moeilijker in te schatten zijn dan de intenties van een menselijke bestuurder. Dit wordt versterkt doordat zelfrijdende auto’s keuzes maken op basis van algoritmes en heel andere conclusies kunnen trekken dan mensen zouden doen, waardoor hun bewegingen voor mensen onverwachts kunnen zijn. Indien weggebruikers echter een verkeerde inschatting maken en bijvoorbeeld onterecht verwachten dat een autonoom voertuig hun aanwezigheid heeft geregistreerd, kan dit tot gevaarlijke situaties leiden. 

Ford experimenteert daarom al langer met een systeem om de communicatie tussen autonome voertuigen en mensen te verbeteren. De autofabrikant kiest hierbij voor een systeem dat met behulp van lichtsignalen de intenties van zelfrijdende auto’s overbrengt. Deze signalen worden gegeven via een lichtbalk die op het dak van een voertuig is gemonteerd. 

Menselijke bestuurder onzichtbaar gemaakt

Tijdens een test in Duitsland werd een Ford Transit Connect voorzien van een dergelijke lichtbalk. Dit voertuig was niet zelfrijdend, maar werd door een menselijke bestuurder bestuurt. Om het systeem desondanks goed te kunnen testen had deze bestuurder een speciaal pak aan waardoor hij onderdeel leek van de bestuurdersstoel van het voertuig. De bestuurder was hierdoor voor omstanders en andere weggebruikers niet te zien. 

De lichtbalk geeft met behulp van knipperend wit, paars en turquoise licht de bewegingen en intenties van het voertuig aan. Zo werd tijdens het experiment met behulp van verschillende lichtsignalen onder meer aangegeven dat de bestelbus op het punt stond om op te trekken, in beweging was of voorrang wilde verlenen aan een andere weggebruiker of voetganger. 

‘Universeel communicatiemiddel is cruciaal voor vertrouwen’

“Mensen moeten autonome voertuigen kunnen vertrouwen. Daarbij is het cruciaal om een universeel communicatiemiddel te ontwikkelen. Iemand in een ‘menselijke autostoel’ veranderen was één van de ideeën die werd geopperd. Bij het opperen van dit idee viel er even een stilte, maar al snel kwam het besef dat dit de beste en effectiefste manier was om te meten wat we wilden weten”, zegt Thorsten Warwel, manager Core Lighting bij Ford Europa. 

Het systeem is door Ford eerder al getest in de Verenigde Staten. Tijdens dit eerdere experiment werd gewerkt met een lichtbalk die uitsluitend met wit licht signalen kon geven. Het nieuwe experiment in Duitsland is uitgevoerd met een aangepaste versie van dit systeem, dat ook in andere kleuren lichtsignalen kan geven. Daarnaast is de wijze waarop de lichtbalk op het voertuig is bevestigd anders. Waar bij het Amerikaanse experiment de balk net onder het dak achter de voorruit was geplaatst, was de lichtbalk bij het Duitse experiment met behulp van dakdragers op het dak geplaatst. Ook was de balk bij het Duitse experiment aanzienlijk groter.

Turquoise lichtsignalen zijn het best zichtbaar

173 mensen zijn ondervraagd nadat zij met de Transit Connect met lichtbalk waren geconfronteerd. 60% van deze mensen gaf aan te denken dat het om een autonome auto ging. Ook gaven gebruikers aan dat turquoise lichtsignalen het best zichtbaar zijn en eerder te zien zijn dan witte lichtsignalen. In verhouding met paars – dat eveneens als kleur werd getest – blijkt turquoise minder snel verward te worden met rood, iets wat voor misverstanden kan zorgen.

“Oogcontact maken is belangrijk, maar uit ons onderzoek bleek vooral dat gebruikers kijken om te zien wat een voertuig aan het doen is. De volgende stap is onderzoeken hoe we de lichtsignalen voor iedereen nog duidelijker en intuïtiever kunnen maken”, zegt dr. Matthias Beggiato van de vakgroep Psychologie aan de universiteit waarmee Ford samenwerkt aan het project InMotion. Dit project wordt onder andere gefinancierd met een subsidie van 1 miljoen euro van het Duitse Ministerie van Transport en Digitale Infrastructuur. De subsidie is onderdeel van een onderzoeksprogramma gericht op automatisering en connectiviteit in wegtransport. 

Ford heeft ook een reeks afzonderlijke testen uitgevoerd waarbij de lichtbalk op andere locaties op het voertuig werd gemonteerd, onder meer in de grill en koplampen. Deze testen hebben echter geen duidelijke voorkeur voor deze locatie naar voren gebracht. 

Safe and Secure Lightning van Mitsubishi

Naast Ford experimenteert ook Mitsubishi Electric met communicatie via lichtsignalen. De Japanse autofabrikant heeft het ‘Safe and Secure Lightning’ systeem ontwikkeld. Dit systeem projecteert lichtsignalen op de grond rond het voertuig en op ingebouwde schermen in de auto. Indien een voertuig bijvoorbeeld achteruit gaat rijden, projecteert het systeem op de weg achter het voertuig pijlen om hiervoor te waarschuwen. Aan de richting van deze pijlen kan daarnaast de rijrichting van het voertuig worden afgeleid, zodat bijvoorbeeld duidelijk is dat het voertuig een achterwaartse bocht gaat maken.

Het systeem van Mitsubishi wordt automatisch geactiveerd op basis van de handelingen van de bestuurder of het voertuig. Dit gaat dusdanig snel, dat omstanders en bestuurders van andere voertuigen volgens Mitsubishi voldoende tijd hebben om hierop te reageren en te anticiperen op de bewegingen van het voertuig.

Auteur: Wouter Hoeffnagel
Bron: Ford 
Bron: Mitsubishi