Snel toenemende vraag naar elektriciteit verhoogt druk op uitbreiding elektriciteitsnet

Alliander legde het afgelopen jaar bijna 2.300 kilometer aan elektriciteitskabels en gasleidingen. Ondertussen ziet het bedrijf dat de vraag naar elektriciteit exponentieel toeneemt. In sommige sectoren groeit de verwachte vraag in 2030 veel sneller dan eerder was voorzien. Dit zet nog meer druk op de uitbreiding van het elektriciteitsnet.

Door de snellere verduurzaming van Nederland, de groeiende economie, de digitalisering en de grootschalige bouw van woningen, groeit de vraag naar elektriciteit explosief. De meest recente prognoses van Alliander laten zien dat met name de woningbouw, de industrie en datacenters op korte termijn al veel meer van het elektriciteitsnet vragen dan aanvankelijk voor 2030 was voorzien.

Woningbouw

De ambities voor de stijgende woningbouwopgave worden steeds concreter. Overheden voeren de woningbouwproductie inmiddels stevig op. Nieuwbouwwoningen zijn overwegend gasloos en voorzien van all-electric warmtepompen. Ze verbruiken daardoor gemiddeld vier keer meer elektriciteit dan woningen die met een gasaansluiting. Hiermee komt de verwachte elektriciteitsvraag van warmtepompen in (nieuwbouw)huizen acht jaar eerder dan voorspeld.

Industrie

Ook de industrie zet vol in op zowel elektrificatie als het gebruik van groene gassen. De huidige gasprijs en de oplopende CO₂-prijzen geven elektrificatie met bijvoorbeeld e-boilers een extra stimulans.

Datacentra

Tenslotte worden datacentra steeds groter. De locaties verspreiden ook meer over het land in vergelijking met eerdere prognoses. Voor de gezamenlijke datacentra wordt verwacht dat de hoeveelheid elektriciteit die zij verbruiken, zes jaar eerder nodig is dan voor 2030 was voorzien.

Energievraag stijgt sneller dan verwacht

Maarten Otto, CEO van Alliander: “We werken elke dag keihard aan onze elektriciteits- en gasnetten. Het afgelopen jaar hebben we meer werk verzet dan ooit. Tegelijkertijd constateren we dat de energievraag jaarlijks veel sneller stijgt dan eerder was voorzien voor 2030. De alsmaar toenemende vraag naar energie, door onder andere de aangescherpte klimaatambities en stevigere woningbouwopgave, is de dynamiek waar we continu mee te maken hebben. Onze maatschappelijke opdracht is duidelijk. Door versnelling van de energietransitie moet onze productie de komende jaren nog verder stijgen.”

Andere aanpak

“Om onze productie verder te versnellen, passen we onze organisatie aan en organiseren we het werk op andere manieren. Zo maken we inmiddels meer gebruik van de capaciteit van onze aannemers, door meer werk uit te besteden. Ook door de inzet van modulair bouwen kan meer werk worden verzet. Zo kunnen we het elektriciteitsnet sneller uitbreiden. Daarnaast werken we aan de digitalisering van ons huidige netwerk wat ervoor zorgt dat we het net beter kunnen benutten. De totale opgave kunnen wij echter niet alleen realiseren. Om het energienet van de toekomst te realiseren, is samenwerking nodig tussen alle betrokken partijen, zou de overheid meer regie moeten pakken en is snel nieuwe regelgeving nodig om doorlooptijden te verkorten”, aldus Otto.

Verdere versnelling noodzakelijk

Om aan de toenemende en versnelde vraag naar elektriciteit te kunnen voldoen, moet het elektriciteitsnet nog verder worden uitgebreid. Alliander verwacht dat tot en met 2030 bijna dertig nieuwe elektriciteitsverdeelstations nodig zijn. Daarnaast is het verzwaren van ruim zestig bestaande stations vereist. Het aantal transformatorhuisjes moet tot die tijd stijgen met 23.000. Dit is een verdubbeling ten opzichte van het huidige aantal huisjes. Daarnaast is de komende negen jaar 43.000 kilometer nieuwe elektriciteitskabel nodig. Een lengte zo groot als de omtrek van de aarde. Maar het werk bestaat niet alleen uit uitbreiding van het elektriciteitsnet. De komende tien jaar moet ook ruim 1.200 kilometer van het gasnet worden vervangen. In het werk dat nu voorligt, zijn de recent aangescherpte klimaatambities van het nieuwe kabinet nog niet meegenomen omdat de impact hiervan nog onduidelijk is.

Foto: Alliander