Hoe met een driedaagse werkweek machines efficiënter benut worden

Ons oog viel deze week op een interessant artikel in Solutions Magazine. Daarin wordt gesteld dat je met een driedaagse werkweek het aantal bedrijfsuren fors kunt verhogen, zonder extra kosten te maken. Dit betekent uiteindelijk ook dat machines efficiënter worden benut. Het zogenoemde Verschoven Werktijden Systeem (VWS) werd ooit bedacht door Bert van Gijzel, de voormalige directeur van KMWE.

Bij heel veel maakbedrijven ligt de productie hoger dan ooit. Nieuwe orders zijn bijna niet te verwerken en daarnaast kampen veel bedrijven met een tekort aan goede vakmensen. Met het Verschoven Werktijden Systeem kunnen maakbedrijven het aantal bedrijfsuren fors vergroten, zonder dat de vaste kosten sterk oplopen, zo wordt gesteld in het interessante artikel in Solutions Magazine. En met meer arbeidsuren kunnen machines uiteindelijk efficiënter benut worden. Bovendien past het systeem ook bij hoe de jonge generatie graag wil werken.

In het artikel is John Kerkhoffs aan het woord, buitendienstadviseur bij Koninklijke Metaalunie. Hij werkte lange tijd als hoofd P&O bij KMWE, en zag zijn directeur Bert van Gijzel het systeem introduceren. “Het is een kwestie van anders leren en durven denken. Meneer van Gijzel heeft het systeem in de jaren tachtig bedacht en er zijn bedrijven die dit systeem of een variant ervan al 20 tot 30 jaar succesvol toepassen. Het ging er destijds met name om dure CNC-machines efficienter te benutten. Vandaag de dag, in een periode waarin het gebrek aan vakmensen elke dag nijpender wordt, kun je een betere en modernere inzet van de schaarse vakmensen toevoegen als doelstelling. Het systeem sluit beter aan op de manier waarom de jongere generatie wil werken.”

11 uur per dag

Waar het op neerkomt is het dusdanig verschuiven van werktijden dat machines langer draaien, zonder dat er extra personeel ingezet moet worden. Binnen het klein metaal horen bedrijfsuren te vallen tussen 6 uur ’s ochtends en 6 uur ’s avonds, een periode van twaalf uur waarin geen toeslag betaald hoeft te worden. Kerkhoffs legt in het artikel uit dat werkgevers met deze uren kunnen gaan schuiven om tot een ruimer aantal bedrijfsuren te komen. Werkuren worden verdeeld over drie dagen in plaats van vijf. Dat betekent dat medewerkers drie dagen lang 11 uur werken, inclusief een vaste en zwevende pauze. Ze krijgen 50 uur betaald, maar werken er per saldo 31,5 verdeeld over drie dagen. In ruil daarvoor zorgt de medewerker dat afspraken met bijvoorbeeld de tandarts of de dokter buiten de werkdagen worden gepland. Ook verlof en ADV-dagen vervallen.

Invloed op werk

Bij het VWS-systeem staat centraal dat de machine c.q. de arbeidsplek ingevuld moet zijn. Medewerkers worden daarom in het begin als koppel ingezet: twee medewerkers die verantwoordelijk zijn voor een of enkele machines en alles bij elkaar zijn ze samen van maandag tot en met zaterdag 66 uur in de week op het werk, zo legt Kerkhoffs in Solutions Magazine uit. En er hoeven dus geen toeslagen voor overuren betaald te worden. Een werkdag van 11 uur klinkt lang, maar volgens Kerkhoffs is dit juist wat de jonge generatie medewerkers wil. “Ze werken drie dagen en zijn er vervolgens vier vrij. Jonge vakmensen zijn erop gesteld dat ze zelf invloed op hun werkplannen kunnen uitoefenen. Maar ze vinden het bijvoorbeeld ook belangrijk om, als ze kinderen hebben, hier meer tijd mee door te brengen.” Het systeem zou ook al hebben aangetoond dat medewerkers die op deze manier werken, eerder bereid zijn overuren te maken en opleidingen te volgen.

Kerkhoffs haalt ook nog aan dat het systeem ook goed is om oudere werknemers langer inzetbaar te houden. Je ontlast ze immers door minder ploegendiensten, die voor oudere werknemers vaak zwaar zijn. Onderzoek door meerdere universiteiten en TNO wijst uit dat eveneens de productiviteit verbetert ondanks dat de vakmensen meer uren op een dag gaan werken. “Tot de vierde dag zijn ze 15% productiever. Pas daarna daalt de productiviteit, maar dan hebben ze alweer vrij.” Je hebt ook nog maar een keer in de week ploegenoverdracht. De kans op fouten is dus kleiner. Mogelijke nadelen zijn dat men twee zaterdagen per maand moet werken en men de eerste zes weken moet wennen aan de langere werkdagen.

Kerkhoffs begrijpt dat bedrijven in het wellicht misschien sceptisch zijn over het systeem. Het is immers wel een verandering en vereist een andere instelling. Hij adviseert eerst op een afdeling te beginnen waar mensen zitten die de methode begrijpen en ervoor openstaan. Vanuit daar kun je dan verder uitbreiden.

Bron: Solutions Magazine.