Afgedankte accu’s uit elektrische voertuigen (EV’s) krijgen minder vaak een tweede leven. Het aandeel accu’s dat in aanmerking komt voor hergebruik is meer dan gehalveerd. Dit lijkt op het eerste oog slecht nieuws, maar is volgens Auto Recycling Nederland (ARN) juist goed nieuws. Zo kennen accu’s een langere levensduur, waardoor zij pas in een later stadium afgedankt worden en minder vaak geschikt zijn voor hergebruik.
Accu’s in EV’s slijten, net als ieder ander onderdeel van een voertuig. Indien de capaciteit van de accu te ver terugloopt, is deze niet meer geschikt voor gebruik in een EV. Dit betekent echter niet dat de accu onbruikbaar is; accu’s kunnen worden hergebruikt in andere systemen en zo een tweede leven krijgen.
Een concreet voorbeeld zijn accu’s uit Nissan Leafs en Kia’s, die bijvoorbeeld worden hergebruikt voor energieopslagsystemen. Zo maakte Nissan in 2019 al bekend afgedankte accu’s uit Nissan Leafs te gaan hergebruiken. Dit aangezien de levensduur van een accu volgens de autofabrikant fors langer is dan die van een Nissan Leaf zelf. Zo gaat een gemiddelde auto volgens Nissan zo’n tien jaar mee, terwijl een accu al snel een levensduur van 22 jaar kent.
Het bedrijf gebruikt de accu’s voor energieopslagsystemen. Zo is in 2018 een opslagsysteem met een capaciteit van 3 MWh gerealisererd in de Johan Cruijf ArenA. Ook biedt het bedrijf energieopslagsystemen aan voor woningen op basis van Nissan Leaf-accu’s.
Ook Kia hergebruikt afgedankte accu’s uit zijn EV’s in energieopslagsystemen. Het werkt hiervoor samen met encore, een start-up die onderdeel is van Deutsche Bahn. encore is al langer actief op dit vlak en biedt onder meer een inleverservice voor gebruikte accu’s aan. Deze batterijen hergebruikt het bedrijf in energieopslagsystemen, die onder meer bij Deutsche Bahn-dochters DB Schenker en DB Cargo zijn geïmplementeerd.
De hoeveelheid accu’s die hiervoor in aanmerking komt loopt dus terug. ARN zamelde in 2022 in totaal 112.617 kilogram aan afgedankte accu’s in. Hiervan kreeg 23% een tweede leven, bijvoorbeeld als onderdeel van een energieopslagsysteem. Dit percentage lag een jaar eerder nog op 53%.
Diverse factoren spelen hierbij een rol. Zo repareren partijen lithium-ion accu’s in auto’s vaker in plaats van een accupakket volledig te vervangen. In dit geval vervangt een reparateur alleen accumodules die daadwerkelijk slecht functioneren. Deze accumodules zijn vaak minder geschikt voor het hergebruik.
Dit is ook terug te zien in de verhouding van complete accupakketen ten opzichte van accumodules die ARN inzamelt. Ruim driekwart van de ingezamelde componenten bestaat inmiddels uit accumodules.
Tegelijkertijd wijst ARN erop dat het tonnage ingezamelde batterijen nog altijd beperkt is in verhouding met het totaal aantal batterijen in het Nederlandse wagenpark. Op basis hiervan concludeert de organisatie dat de batterijen blijkbaar langer meegaan dan vooraf verwacht.
Het totale tonnage dat op jaarbasis wordt ingezameld en gerecycled flucteert in de markt. ARN verwacht dat het aantal ingezamelde batterijen over drie tot vijf jaar fors zal toenemen. Dan is naar verwachting de eerste bulk aan aandrijfbatterijen uit EV’s aan het einde van zijn levensduur.
Batterijen die niet in aanmerking komen voor een tweede leven belanden niet op de vuilnisbelt, maar worden gerecycled. Zij gaan naar een recyclingbedrijf, dat schaarse grondstoffen als kobalt en nikkel terugwint. 77% van de afgedankte autobatterijen is in 2022 gerecycled, ten opzichte van 47% een jaar eerder. Dit proces vindt plaats bij gespecialiseerde bedrijven verspreid over Europa. 23% kreeg een tweede leven, terwijl dit percentage een jaar eerder nog op 53% lag. Hergebruik van autobatterijen vindt vaak plaats via bedrijven die in Nederland zijn gevestigd.
Als we kijken naar specifiek Nederland is 69% van de ingezamelde batterijen en accumodules gerecycled. Dit is meer dan de eis vanuit de overheid, die stelt dat minimaal 50% van het gewicht van ingezamelde lithium-ion accu’s moet worden gerecycled.
Auteur: Wouter Hoeffnagel
Foto: Goran Horvat via Pixabay