Wie in een elektrisch voertuig (EV) rijdt in Utrecht gaat mogelijk problemen ondervinden met opladen. De Utrechtse gemeenteraad overweegt laadpalen tijdelijk of zelfs permanent uit schakelen in de strijd tegen netcongestie.
Netcongestie is al langer een fors probleem in Nederland; door de snelle elektrificatie van ons land loopt ons elektriciteitnet tegen zijn limieten aan. Het is niet voor het eerst dat schakelen van laadpalen als een mogelijke oplossing wordt gezien. Netbeheerder Stedin pleitte onlangs al voor het uitschakelen van laadpalen tussen 16:00 en 21:00 uur.
Het ging om een oproep aan eigenaren om hun laadpaal vrijwillig gedurende deze uren uit te schakelen. Dit moet helpen de grootste piekbelasting tegen te gaan; in deze tijdsperiode hangen veel EV-rijders hun voertuig aan een laadpaal zodat deze gedurende de nacht oplaadt.
In de gemeente Utrecht willen ze hier dus mogelijk een schepje bovenop doen. In de gemeenteraad gaan stemmen op laadpalen tijdelijk of zelfs permanent uit te schakelen in de strijd tegen netcongestie, meldt RTV Utrecht. Het is onzeker of deze maatregel ook daadwerkelijk wordt ingevoerd. Wel is alvast besloten het laadvermogen van laadpalen in de middag en begin van de middag terug te schroeven. Dit betekent in de praktijk dat EV’s meer tijd nodig hebben om op te laden.
De Utrechtse wethouder Lot van Hooijdonk (GroenLinks) ziet tegelijkertijd kansen in de oproep van Stedin om laadpalen tussen 16:00 en 21:00 uur volledig uit te schakelen. Indien in deze periode toch geladen moet worden, zouden EV-rijders dat tegen een aanzienlijk hoger tarief kunnen doen.
Er gaan echter ook stemmen op vanuit de Utrechtse PvdA- en ChristenUnie-fracties om EV’s uit Utrecht te weren. Dit is opvallend, aangezien Utrecht juist actief inzet op het weren van voertuigen met een traditionele verbrandingsmotor. Zo beschikt Utrecht al jaren over een milieuzone voor dieselvoertuigen. Vanaf 2025 weert de gemeente dieselvoertuigen in zijn geheel uit de binnenstad.
Tegelijkertijd blijft het aantal laadpalen stijgen. Zo kondigde MRA-Elektrisch afgelopen week aan in de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht 35.000 extra publieke laadpalen te gaan plaatsen. MRA-Elektrisch is een project van de samenwerkende overheden in de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht.
Bij 74 gemeenten is een aanbesteding gedaan voor het plaatsen, beheren en exploiteren van de laadpalen. Shell ubitricity, Vattenfall InCharge en TotalEnergies nemen dit op zich in de provincies. De eerste laadpalen zijn naar verwachting medio 2024 beschikbaar. De locaties waar zij geplaatst worden bepalen de betrokken partijen op basis van aanvragen van EV-rijders. Ook indien echter uit data blijkt dat een laadpaal drukbezet is, worden in de directe omgeving extra laadpalen bijgeplaatst.
De laadpalen ondersteunen slim laden. Dit betekent in de praktijk dat er vooral wordt geladen indien het rustiger is op het elektriciteitsnet, op momenten waarop veel groene stroom beschikbaar is en indien de energieprijs laag is. Dit regelen de laadpalen automatisch; EV-rijders merken hiervan volgens MRA-Elektrisch niets.
De aanpak van netcongestie is een belangrijk onderwerp voor zowel gemeenten als netbeheerders. Zo maakte netbeheerder TenneT onlangs nog bekend de komende tien jaar naar verwachting 160 miljard euro nodig te hebben voor investeringen in hoogspanningskabels en grote windenergieprojecten. Een deel van dit geld komt mogelijk vrij door de verkoop van de Duitse activiteiten van TenneT aan de Duitse overheid. De netbeheerder verwacht na de transactie echter nog altijd 72 miljard euro nodig te hebben.
TenneT waarschuwt dat de overbelasting van ons elektriciteitsnet voorlopig nog niet is opgelost. Het verwacht ook dat de tarieven de komende jaren hierdoor verder gaan stijgen. Het demissionair kabinet gaf TenneT begin dit jaar nog een tijdelijke lening van 25 miljard euro. Dit geld is bedoeld voor investeringen die verstoppingen in het elektriciteitsnet tegengaan.
Auteur: Wouter Hoeffnagel
Beeld: Goran Horvat via Pixabay