Eindhoven gaat stadslucht reinigen met installaties in parkeergarages

In de binnenstad van Eindhoven vindt de komende drie maanden een proef plaats waarbij via parkeergarageventilatie fijnstof en roet uit de stadslucht gereinigd wordt en schone lucht de stad in wordt geblazen. De luchtkwaliteit in de stad kan hiermee substantieel worden verbeterd.

Oplossing toenemende luchtvervuiling

Nooit eerder ter wereld werd in de openbare ruimte van een stad wetenschappelijk onderzoek gedaan naar het op grote schaal reinigen van stadslucht. In het project ‘Longen van de Stad’ werkt de TU Eindhoven samen met milieu-innovatiebedrijf ENS Urban, de gemeente Eindhoven en Air Liquide. Het doel van de proef is een grootschalige oplossing te bieden voor de toenemende luchtvervuiling in stedelijke gebieden.

De faculteit Bouwkunde van de TU/etoonde rekende vorig jaar al uit dat het effect op de luchtkwaliteit voor de binnenstad van Eindhoven onverwacht groot kan zijn als je fijnstof en roet afvangt in ondergrondse parkeergarages en schone lucht de straat op blaast. De onderzoekers, onder leiding van hoogleraar bouwfysica Bert Blocken, lieten met computersimulaties en modellen zien dat de potentiële verbetering van stadslucht verder reikt dan alleen de directe omgeving waar de lucht wordt gereinigd. Er werd berekend wat de vermindering van fijnstofconcentraties was met 594 luchtzuiveringsinstallaties. Op meerdere plekken wordt de maximale waarde van 50 procent vermindering behaald.

In de proef die binnenkort van start gaat, worden dertig door ENS Urban ontwikkelde luchtzuiveringsinstallaties geplaatst naast de uitgang van de ondergrondse parkeergarage op het Stadhuisplein. ‘Nooit eerder is in de openbare ruimte van een stad op deze manier geëxperimenteerd met het grootschalig reinigen van stadslucht. Het is wat dat betreft een wereldprimeur’, zegt Blocken in een persbericht. Een uitgebreid netwerk van hoogwaardige meetapparatuur zal in een groot gebied rondom het Stadhuisplein gedurende vier maanden de concentraties fijnstof meten. Daarnaast worden weergegevens verzameld, waaronder windrichting en –snelheid, om de luchtbeweging in kaart te brengen. 

Longen van de stad

De reden om de lucht juist op het Stadhuisplein te zuiveren is omdat het een windluwe plek is, waar relatief veel luchtvervuiling ophoopt door langzaam rijdend autoverkeer. ‘Dankzij onze innovatieve luchtzuiveringstechnologie is de kwaliteit van de lucht die de parkeergarage verlaat aanzienlijk beter dan de lucht die de parkeergarage in gaat. Zo fungeren parkeergarages als “longen van de stad” en leveren ze een positieve bijdrage aan de luchtkwaliteit van de stad’, zegt Roel Gijsbers van milieu-innovatiebedrijf ENS Urban, dat het concept ooit bedacht. 

Veelbelovend

Wethouder Mary-Ann Schreurs (Eindhoven) greep de kans graag aan om de validatie van het onderzoek in Eindhoven te faciliteren: ‘Doordat de luchtkwaliteit op verschillende plekken zo slecht is dat het een gevaar is voor de gezondheid van onze inwoners en bezoekers, moeten we concrete stappen maken om de luchtkwaliteit te verbeteren. Volgens de World Health Organization en de European Environment Agency is fijnstof de meest schadelijke verontreiniging in de stedelijke omgeving en hangt het zelfs sterk samen met een vergrote kans op vroegtijdig overlijden. Alleen met metingen constateren dat de luchtkwaliteit slecht is, is dus onacceptabel. De verwachte bijdrage van deze techniek is veelbelovend voor een gezonder Eindhoven, maar het kan natuurlijk op veel meer plekken toegepast worden! Zodra het effect vast staat, is het zaak zo snel als mogelijk op te schalen in de binnenstad om die fijnstof en roetvrij te maken. Daarvoor vragen we ook de hulp van de staatssecretaris.’

Potentie

De praktijkproef dient enerzijds om de luchtstromingssimulaties van de TU Eindhoven met praktijkmetingen te vergelijken, maar ook met name om de potentie van het concept publiekelijk aan te tonen. ‘Als de eerdere resultaten in de praktijk stand houden, biedt “Longen van de Stad” een nieuwe en bewezen oplossing voor het grootschalig verwijderen van luchtverontreiniging in de stedelijke omgeving’, zegt Gijsbers. Behalve in parkeergarages is het concept ook geschikt om fijnstof te elimineren in onder andere tunnels, trein- en busstations, viaducten en drukke verkeerspleinen. Op deze wijze fungeert bestaande infrastructuur als ’schone longen’ van de stad.  

‘Dit project wordt gekenmerkt door een open samenwerking, die een sterke combinatie creëert van de expertise en knowhow van elke partner. Deze open innovatie-aanpak helpt oplossingen te identificeren en te realiseren om de luchtkwaliteit op grote schaal te verbeteren’, zegt Diederick Luijten, Vice President Industrial Merchant Air Liquide Noordwest-Europa.

Door: Kelly Bakker

Bron: TU Einndhoven