Het transport van bulkvloeistoffen kan veel veiliger. Dat vindt althans Dr. ir. Erik Eenkhoorn. Hij heeft een systeem ontwikkeld voor het zekeren van vloeibare ladingen. Opblaasbare componenten voorkomen het kantelen van tankvrachtwagens en verminderen bovendien het brandstofverbruik. Eenkhoorn promoveerde met zijn bevindingen onlangs aan de Universiteit Twente.
Er gebeuren momenteel nog veel ongelukken met tankwagens. En dat is volgens de promovendus mede te danken aan de huidige wetgeving. Zo gelden voor het zekeren van een vaste lading strikte regels, maar niet voor het vervoer van vloeistoffen in tankwagen. ‘Als de lading bestaat uit blikken olie, moet je ze verpakken in dozen en die vastzetten met folie en spanbanden. Zo voorkom je dat de lading tijdens het rijden gaat bewegen. Maar het transport van 20.000 liter olie in een tank van 40.000 liter gebeurt zonder een goede zekering, waardoor de vloeibare lading klotst in de tank. Met alle mogelijke gevolgen.’
De wet bepaalt dat tankvrachtwagens met gevaarlijke vloeistoffen, zoals olie, moeten beschikken over slingerschotten met gaten. De schotten vertragen de voorwaartse beweging van de lading bij het remmen. Een slechte oplossing, blijkt uit het promotieonderzoek van Eenkhoorn. ‘De schotten geven geen zijwaartse stabiliteit, waardoor de kans op kantelen in bochten of noodsituaties groot blijft. Bovendien zijn de schotten niet verplicht voor bijvoorbeeld mest of melk. Dit onderzoek toont aan dat het dynamisch gedrag van elke vloeistof in een tankauto gevaarlijk is, zolang je de lading niet goed zekert.’
Eenkhoorn, eigenaar van een bedrijf in research en ontwikkeling van innovatieve producten, deed tien jaar lang onderzoek naar een alternatief voor de slingerschotten. Het resultaat is een opblaasbaar systeem (Cairbag), een soort luchtzak van rubber of TPU die in de tank wordt geplaatst. De vormvaste zak vult de loze ruimte in de tank en vangt de druk van de bulkvloeistof op, zodat de lading bij beweging niet meer kan klotsen. Dat heeft volgens Eenkhoorn een extra voordeel. ‘Omdat de lading onder het rijden niet beweegt, bespaar je 5 tot 6 procent brandstof. Slingerschotten vernietigen juist energie en kunnen leiden tot hoge boetes vanwege de milieuschade die ze toebrengen.’
De conclusie in het proefschrift van Eenkhoorn is dan ook duidelijk: de bestaande wetgeving moet worden aangepast, anders zal het aantal ongevallen met gekantelde tankvrachtwagens niet gauw verminderen. ‘Voor het transport van vaste ladingen en bulkvloeistoffen moeten dezelfde regels gelden. Het verplicht gebruik van slingerschotten moet heroverwogen worden. Voor zo’n wetswijziging is wetenschappelijke onderbouwing nodig. Die onderbouwing is er nu met dit onderzoek. De lobby richting overheid heeft zo een krachtig instrument in handen om die noodzakelijke verandering te realiseren.’
Door: Kelly Bakker
Bron: Universiteit Twente