Volledig emissieloos wagenpark nog ver weg

Er is nog flink werk aan de winkel om in Nederland in 2050 over een volledig emissieloos wagenpark te beschikken. Hoewel diverse factoren bij de keuze van consumenten om een elektrisch voertuig (EV) aan te schaffen een rol spelen, zijn aankoopprijs, actieradius en kilometerstand het meest doorslaggevend.

Dit meldt TNO, dat om handvatten te bieden voor beleid voor het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat onderzocht welke aspecten belangrijk zijn voor welke groepen potentiële kopers van een tweedehands EV. Hiervoor is een steekproef uitgevoerd onder 1.512 respondenten die in de afgelopen vijf jaar de aankoop of lease van een tweedehands auto overwogen. Het onderzoek brengt onder meer keuzegedrag voor verschillende al dan niet elektrische voertuigen in kaart, evenals de onderlinge afhankelijkheid van verschillende aspecten die van belang zijn in de aankoop van een tweedehands auto.

Steeds meer mensen met EV-ervaring

Hieruit blijkt onder meer dat van alle gemaakte keuzes in het experiment 48% uitkwam op een EV. Ook geven steeds meer mensen aan weleens een elektrische auto te hebben bestuurd. Dit percentage lag in 2023 op 40%, ten opzichte van 26% in 2020. Meer dan de helft (59%) ziet een EV inmiddels als een haalbare keuze.

Onder meer ervaringen of advies van derden spelen een belangrijke rol bij de keuze voor een EV; veel mensen hechten hier waarde aan. In de keuzes zijn echter de aankoopprijs, actieradius en kilometerstand het meest doorslaggevend. Bij elkaar opgeteld zijn deze factoren voor 76% van de respondenten bepalend bij hun keuze.

Verschillende groepen autokopers

In zijn onderzoek brengt TNO ook verschillende groepen autokopers in kaart. Kopers zijn daarbij ingedeeld in vijf verschillende groepen, die in hun keuzes soortgelijk gedrag vertonen. Het gaat daarbij om:

• De EV pionier (15% van de kopers): kiest in 95% van de gevallen voor een EV. Deze groep geeft de meeste aandacht aan praktische kenmerken als actieradius, brandstof- en elektriciteitsprijs.
• De volger (12% van de kopers): gaat in 87% van de gevallen voor een EV. Kijkt onder meer naar aankoopprijs, range en brandstofprijs.
• De prijsbewuste (14% van de kopers): maakt in 61% gevallen de keuze voor een EV. Dit is het meest prijsgevoelige segment, zowel wat betreft benzineauto’s als EV’s.
• De zekerheidszoeker (33% van de kopers): kiest in 44% van de gevallen voor een EV. Deze groep is gevoelig voor aankoopprijs, maar kijkt ook naar specificaties als actieradius, bouwjaar, snel- en terugladen, batterijcheck en brandstof- en elektriciteitsprijs.
• De fossiele rijder (27% van de kopers): gaat in slechts 3% van de gevallen voor een EV en kiezen voornamelijk voor benzineauto’s. Deze groep is vrij gevoelig voor aankoopprijs en actieradius, bouwjaar en kilometerstand.

Wat opvalt in de resultaten

Een aantal resultaten in de analyse valt op. Zo kiezen vrouwen significant vaker voor een EV dan mannen. Ook blijkt dat respondenten in de leeftijdsgroep 18-39 jaar vaker voor een EV kiezen dan andere leeftijdsgroepen. De groep 65+ volgt; in deze groep kozen respondenten in 49% van de keuzes voor een EV. Respondenten met een hogere opleiding kiezen significant vaker voor een EV. Ook blijkt dat die de optie heeft een eigen laadpaal te plaatsen vaker voor een EV kiest dan wie dat niet heeft.

Het onderzoek zet ook verschillende scenario’s uiteen van hoe de vloot tweedehands auto’s eruit kan gaan zien, en welke groei in keuzes voor EV’s hiervoor nodig zijn. In een combinatie van de meest rooskleurige scenario’s maken EV’s in 2040 70% van de occasionvloot uit. TNO wijst er daarbij op dat in de praktijk deze combinatie uitzonderlijk zal zijn, en hiervoor onder meer de de barrière tussen wat men zegt te kiezen en wat men daadwerkelijk doet sneller moet afnemen.

Overgang naar emissieloos rijden versnellen

Om de overgang naar emissieloze auto’s te versnellen noemt TNO het belangrijk om de groepen ‘volgers’, ‘prijsbewusten’ en de ‘zekerheidszoekers’ aan boord te krijgen. Zij zijn samen goed voor ongeveer 60% van de respondenten in het onderzoek. Voor deze groepen zijn met name een lage aanschafprijs en hogere benzineprijs bepalend in de keuzes die zij maken omtrent de aanschaf van een occasion.

Daarnaast wijst TNO op een aantal aandachtspunten die kunnen helpen de omarming te vergroten, zoals meer focus op vertrouwen en zekerheid. Als voorbeeld noemt TNO het onder de aandacht brengen van de groeiende mogelijkheden van EV’s, waaronder de toenemende actieradius en het vermogen van steeds meer EV’s om een aanhanger of caravan voort te trekken.

“Ook het betrekken en goed informeren van verkopers op het vlak van EV en mensen kennis laten maken met EV op probeerdagen of bij vervangend vervoer kan helpen, om zo gezamenlijk ervaring en een actueel beeld van EV op te bouwen”, schrijft TNO.

Het volledige onderzoeksrapport is hier beschikbaar.