Nederland kan wereldleider worden in de ontwikkeling van Lab-on-Chip (LoC) technologie, concludeert Invest-NL op basis van onderzoek. Wel bestaat een kritieke financieringskloof en vormt regelgeving een obstakel voor opschaling. Invest-NL pleit voor een MedTech-fonds en Europese standaardisatie.
LoC is een technologie die miniatuurlaboratoria integreert op een chip ter grootte van slechts enkele centimeters. De technologisch maakt het onder meer mogelijk chemische en biologische analyses uit te voeren op kleine schaal. Denk daarbij aan chemische reacties, DNA-analyse en medische diagnostiek. LoC maakt het mogelijk complexe laboratoriumanalyses te verkleinen en automatiseren, zodat ze sneller, goedkoper en gemakkelijker uitvoerbaar zijn dan in traditionele laboratoria.
LoC-systemen maken gebruik van microfluïdica. Dit is een techniek waarbij vloeistoffen door minuscule kanaaltjes van vaak slechts enkele micrometers breed op de chip worden geleid. Deze methode maakt manipuleren zeer kleine hoeveelheden vloeistof met een hoge nauwkeurigheid mogelijk. Binnen de miniatuurkanaaltjes kunnen verschillende processen plaatsvinden, waaronder mengen, scheiden, en reageren van stoffen. Daarnaast bevatten LoC-systemen vaak ingebouwde sensoren, die gegevens verzamelen tijdens het proces voor real-time analyses. Denk daarbij aan temperatuursensoren, optische sensoren en elektrochemische sensoren.
De werkwijze maakt processen zoals continue bacteriële analyse, bloedtesten en chemische reacties veel efficiënter en sneller. Denk hierbij aan bijvoorbeeld glucosemonitoring of de bestrijding van bananenziektes of fermentatieprocessen bij de productie van alternatieve eiwitten. Dankzij de technologie is het mogelijk diagnostische testen eenvoudiger, sneller en dichter bij de patiënt uit te voeren. Onder meer in de preventieve geneeskunde en ontwikkelingslanden biedt dat veel potentie.
Denk echter ook aan andere toepassingen, waaronder milieutoepassingen. Zo maken LoC-biosensoren real-time monitoring van onder meer waterkwaliteit mogelijk. Dit plaatst Nederland volgens Invest-NL in een unieke positie voor maatschappelijke en economische impact.
Nederland beschikt over sterke academische hubs, onder meer in Enschede, Leiden en Wageningen. Ook wijst Invest-NL op de startup-cultuur rondom LoC-technologie, onder meer gericht op bionanotechnologie, organ-on-chip en biosensors. Hoewel Nederland koploper is in innovatie, wijst Invest-NL echter ook op de financieringskloof waar veel start-ups die naar de markt willen tegenaanlopen.
“Het definiëren van de commerciële use case vormt een uitdaging. Hoewel initiële ideeën wellicht eenvoudig lijken, blijft er een mismatch bestaan in het begrijpen van hoe de innovatie binnen de huidige processen van eindgebruikers zal passen. Dit komt deels door het regelgevende landschap, dat met name voor organ-on-chip-technologieën een obstakel vormt”, schrijft Invest-NL in haar rapport. “Hoewel pre-seed- en seed-financieringsmogelijkheden start-ups in staat stellen het proces naar commercialisatie te starten, is er sprake van een financieringskloof.”
In haar rapport (pdf) pleit Invest-NL voor een MedTech-fonds voor het ondersteunen van startups die die de stap van lab naar commercieel product willen maken. Een dergelijk fonds moet de kapitaalintensieve opschaling haalbaar maken.
Ook wijst Invest-NL op het belang van shared facilities, die een belangrijke rol kunnen spelen in het verlagen van de kosten en faciliteren van innovaties op het gebied van LoC-technologie. Tot slot pleit het voor Europese standaardisatie van certificeringseisen, met als doel het versnellen van de marktintroductie van deze technologieën.
“Nederland heeft de kritische massa aan talent en infrastructuur om een wereldwijde koploper te worden, maar financierings- en reguleringsobstakels houden brede toepassingen van LoC en OoC-technologieën tegen. Een nationale strategie en gerichte financiering kan deze sector verder versterken,” aldus Gert-Jan Vaessen, fondsmanager Invest-NL Deep Tech Fonds.
Invest-NL is een private onderneming gefinancieerd met publieke middelen, met als aandeelhouder het ministerie van Financiën. Er is geen aansturing langs politieke lijnen. Het beschikt over een ruim wettelijk mandaat. Zo is wettelijk vastgelegd dat Invest-NL als doe heeft ‘bij te dragen aan het financieren en realiseren van maatschappelijke transitieopgaven door ondernemingen en aan het bieden van toegang tot ondernemingsfinanciering’.
Auteur: Wouter Hoeffnagel