Onderzoekers van de Universiteit van Gent (UGent) zijn er in geslaagd een beschermlaag voor boten te ontwikkelen die is gebaseerd op gerecycled afval van schaaldieren. De coating zal vanaf juli uitgebreid getest worden tijdens een zeiltocht rondom de wereld.
De beschermlaag bestaat uit chitosan, een biogebaseerde component die gemaakt wordt uit afval van schaaldieren. Van nature uit heeft de stof een beschermende werking tegen schimmels en bacteriën. Het wordt bijvoorbeeld ook gebruikt in de landbouw en voor waterzuivering, in de voedsel- en de cosmetische industrie, voor het onderdrukken van zweetgeur en voor medische toepassingen.
Professor Chris Stevens (faculteit Bio-ingenieurswetenschappen, UGent) en zijn team hebben het materiaal zo gemodificeerd dat het een extra beschermende werking kreeg. Zo zou de stof in staat moeten zijn om op de romp van de zeilboot de aangroei van mosselen, algen en zeepokken tegen te gaan.
“Om dit soort aangroei op boten tegen te gaan, worden doorgaans giftige producten gebruikt. Wij zijn de uitdaging aangegaan om dit op een meer biologische manier aan te pakken, zodat er geen risico voor het milieu bestaat”, aldus professor Stevens. “Bovendien zijn we erin geslaagd om voedselafval om te zetten in iets bruikbaars, waardoor we de ecologische voetafdruk van dit product tot het uiterste konden beperken.”
De speciale coating kan straks uitgebreid getest worden in het water. Het is namelijk aangebracht op een gedeelte van de zeilboot van zeiler Erik Kiekens, die op 8 juli in Oostende vertrekt op een zeiltocht rond de wereld, onder de naam Sailing Le Grand Bleu. Tijdens de tocht zal moeten blijken of het chitosanderivaat voldoende beschermend werkt tegen de aangroei van mosselen, algen, zeepokken en andere schimmels en bacteriën. Kiekens is zelf een oud-chemicus en doet al jarenlang onderzoek naar anti-fuling verven. Tot nu toe bevatten die echter giftige stoffen.
Hij gaat daarom onder meer het product van UGent testen. Ook zal hij zijn eigen formule, op basis van uitsluitend natuurlijke ingredienten, testen. Met de UHasselt en de KULeuven is hij een samenwerking aangegaan voor het inzetten van nano-technologie voor deze tepassingen.
De coating van der onderzoekers is een opstap naar het type onderzoek waarop de Universiteit Gent zich met haar gloednieuwe internationale netwerk Groene Chemie op wil richten: chemische producten en processen ontwerpen die het gebruik van gevaarlijke stoffen verminderen of zelfs geheel onnodig maken.
Dit netwerk bundelt de expertise van chemici van universiteiten over de hele wereld: York (VK), Toulouse (Frankrijk), São Paulo (Brazilië), Maastricht (Nederland), Tennessee (VS), Sichuan (China), Hong Kong (China), het Karlsruhe Institute of Technology (Duitsland) en de technische universiteit van Zürich (Zwitserland). De coördinatie van het internationale netwerk zal door de UGent gebeuren.
Doel van het netwerk is om op internationale schaal onderwijs, onderzoek en dienstverlening voor bedrijven aan te bieden over duurzame chemie, waarin centraal staat hoe groene technologie gebruikt kan worden in productie- en ontwerpprocessen.
De betrokken UGent-onderzoekers hebben een jarenlange expertise op het vlak van natuurproducten, microreactoren (kleine doorstroomreactoren) en herbruikbare grondstoffen om chemische bouwstenen voor nieuwe materialen te ontwikkelen.
Door: Kelly Bakker
Bron: UGent
Foto: Pixabay