Bioplastics worden in steeds meer producten gebruikt. Maar het bedrijf Onora uit Den Bosch brengt een wel heel bijzonder biobased product op de markt: een uitvaartkist.
De kist, Onora Pure genaamd, is sinds een jaar op de markt en begint inmiddels aan te slaan bij de consument. Volgens bedenker Marieke Havermans zijn haar kisten een betaalbaar en milieuvriendelijk alternatief voor de traditionele uitvaartkisten en bestaande ecologische kisten.
Havermans werkte als verpakkingstechnoloog en kwam door een persoonlijke ervaring op het idee voor de biobased uitvaartkist. “Toen we mijn schoonmoeder moesten begraven, kwam ik erachter dat de meeste houten kisten (zo’n 80 procent ervan) niet van hout zijn gemaakt maar bestaan uit spaanplaat of MDF. Dit zijn zeer vervuilende materialen en het voelde eigenlijk niet goed om op deze manier afscheid van mijn schoonmoeder te nemen. Daarom ben ik gaan kijken of dit anders kon.”
Het project begon met de zoektocht naar het juiste materiaal, al overwoog ze al vanaf het begin om bioplastic te gebruiken. “Het materiaal moest verteren in de grond, zonder uitstoot van gif verbranden, er goed uitzien en goed te verwerken zijn. Ook was het belangrijk dat het bioplastic gebruikt kon worden voor een groot product als een uitvaartkist. Tot op heden worden vooral nog kleine producten van bioplastic gemaakt, zoals bekers en bestek.” Uiteindelijk kwam ze uit bij een compound van maïs en natuurlijke vezels zoals jute Havermans: “Ik heb uitgebreid onderzoek gedaan naar de verschillende productiemethodes, inclusief prijsopgaven, productietijden, kostprijs- en investeringsberekeningen. Daarna volgde de ontwikkeling tot het eindproduct. Totaal heeft het project drie jaar geduurd. Dat lijkt lang, maar alleen het produceren van de mal kostte al zeven maanden.”
Die uitgefreesde mal speelt echter wel een cruciale rol in het productieproces. De kist wordt gemaakt met spuitgieten. Het granulaat wordt in één keer in de mal gespoten en wordt onder hoge druk en temperatuur flexibel. Binnen 2,5 minuut is er een kist geproduceerd, inclusief sluitingen. Het materiaal koelt af in de mal en wordt er daarna door een robot uitgenomen. “Er wordt in één keer 12 kilo materiaal in de mal gespoten. Je kunt je voorstellen dat het dus geen kleine machines en mallen zijn. Ze wegen zo’n 30 ton per stuk. Doordat de kisten in één keer worden gevormd in de mal, is er geen assemblage nodig. Met dit proces wordt 45% minder materiaal gebruikt dan bij de productie van huidige uitvaartkisten.” Havermans heeft ook goed nagedacht over het model. “Bijna alle bestaande kisten zijn zwaar en heel ‘recht toe, recht aan’. Het blijven zes rechte planken. Wij hebben gekozen voor een vorm zonder rechte lijnen en aardetinten. Veel minder zwaar.”
Het bioplastic van de kist breekt, net als hout en spaanplaat, af in de grond. Het verschil is echter dat dit zonder emissies gebeurt. Er blijven dus geen schadelijke stoffen achter in de grond. Ook bij crematie, waar veel ecologische kisten niet geschikt voor zijn, hebben de Onora-kisten 75% minder emissies dan de standaard uitvaartkisten.
Havermans heeft met Onora nog veel ambities voor de toekomst. Zo streeft ze naar een lichter en eenvoudiger model om daarmee te kunnen concurreren met de goedkoopste spaanplaatkisten. Het huidige model van de Onora Pure kost 850 euro en is daarmee al goedkoper dan de meeste ecologische uitvaartkisten. Ook komen er op termijn meer kleurvariaties bij. Maar in de eerste plaats moet de productie omhoog, al kost dat nog tijd. “De uitvaartbranche is vrij conservatief. De consument wil wel maar uitvaartondernemers, waar nog altijd de meeste kisten worden aangeschaft, zijn terughoudend. Wij willen aantonen dat je als consument echt een keus hebt. De keus voor een mooie én milieuvriendelijke uitvaartkist.”
Bron: Onora
Door: Kelly Bakker