Thirona, Quirem Medical en Radboudumc werken aan slimme en snelle beeldanalyses

Radboudumc spin-off Thirona, UMC Utrecht spin-off Quirem Medical en het Radboudumc slaan de handen ineen om slimme en snelle beeldanalyses mogelijk te maken. Het project krijgt een subsidie van anderhalf miljoen euro van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO).

De drie partijen slaan de handen ineen om het beoordelen van medische beelden te verbeteren en versnellen. Dergelijke analyses spelen in de ‘radiologie van de toekomst’ een cruciale rol, stellen de partijen. Om dit te realiseren is echter wel onderzoek en ondernemerschap nodig. Hiermee willen de partijen slimme beeldanalyses voor iedereen beschikbaar maken.

Algoritmes

Thirona ontwikkelt algoritmes voor het analyseren van medische beelden. Het gebruik van de algoritmes maakt deze analyses onder meer nauwkeuriger dan handmatige analyse van de beelden, legt directeur Eva van Rikxoort uit: “Met die algoritmes – een vorm van Artificiële Intelligentie, AI – zijn medische beelden gemakkelijker, nauwkeuriger en doeltreffender te analyseren. Het duurt enige tijd voordat je een algoritme hebt ontwikkeld dat net zo goed functioneert als de gemiddelde arts, of soms zelfs beter. Maar dan levert het ook grote voordelen op. Het verlaagt bijvoorbeeld de werkdruk bij artsen en kan bijdragen aan een snellere en nauwkeurigere diagnose voor patiënten. Op dit moment analyseert Thirona dagelijks CT scans van de longen voor honderden ziekenhuizen wereldwijd, vooral voor patiënten met COPD. In dit nieuwe project gaan we nieuwe algoritmes ontwikkelen, voor cystic fibrose – ook wel taaislijmziekte genoemd – en voor de oncologie.”

Thirona levert verschillende softwareoplossingen. Zo maakt de longkwantificatiesoftware van het bedrijf het mogelijk CT-scans van de borstkast te analyseren om longziektes te detecteren, evalueren en de behandeling te plannen. Ook levert het bedrijf CAB4TB, een detectiesysteem dat tuberculosis-gerelateerde abnormaliteiten kan herkennen op röntgenfoto’s van de borstkast. RetCAD is een systeem dat abnormaliteiten gerelateerd aan Maculadegeneratie en diabetische retinopathie detecteert.

Quirem Medical

Quirem Medical produceert op radioactieve bolletjes, die ook wel holium microsferen worden genoemd. Het bedrijf streeft ernaar de behandeluitkomst van irresectabele leverkanker met SIRT te verbeteren door het gebruik van microsferen die gevisualiseerd en gekwantificeerd kunnen worden. Quirem wil zo de patiëntselectie, planning van de behandeling en de behandelingsverificatie verbeteren.

Jan Sigger, directeur van Quirem Medical, licht toe: “De bolletjes worden in een bloedvat gespoten om daarna vast te lopen in de haarvaten van de tumor. Met die plaatselijke straling van binnenuit worden de tumorcellen gedood. Beeldvorming is essentieel bij deze behandeling. Om te bepalen welke patiënten in aanmerking komen, om de microsferen te volgen tijdens de behandeling en om de juiste dosis voor elke tumor te bepalen. In deze vorm van precision medicine is beeldvorming echt onmisbaar.”

Het bedrijf levert verschillende producten. Zo levert het bedrijf QuiremSpheres, die bestaan uit Holmium-166 microsferen die op dezelfde manier werken als bestaande Yttrium-90 gebaseerde SIRT-producten. De microsferen stralen beta-straling uit die tumorcellen doodt. QuiremSphere kunnen gevisualiseerd worden met SPECT- en MRI-beeldvorming. Daarnaast levert Quirem Medical de oplossing QuiremScout voor het veilig evalueren van de verdeling van intra-arteriële geïnjecteerde microsferen voorafgaand aan de SIRT-procedure. De inzichten die QuiremScout geeft helpen de behandeld arts de veiligheid en werkzaamheid van de procedure te bepalen. Het softwarepakket Q-suite helpt na SIRT met QuiremSpheres de dosis in de tumor en het gezonde leverweefsel te bepalen.

‘Goed model voor samenwerking’

Vanuit het Radboudumc zijn hoogleraar functionele beeldanalyse Bram van Ginneken en medisch bioloog Frank Nijsen bij het project betrokken. “Voor ons is dit een goed model voor samenwerking”, aldus Van Ginneken. “We doen hier onderzoek en bij goede resultaten weet je dat er een bedrijf is dat er ook iets mee gaat doen. Dat is helaas lang niet altijd het geval. Bovendien zitten we allemaal in de regio. Een regio waar erg veel gebeurt en de wisselwerking tussen onderzoek en ondernemen goed op elkaar aansluit. De mensen die we hier opleiden in AI gingen vroeger werken in andere regio’s. Nu gaan ze naar Thirona of Screenpoint Medical, een andere spin-off van het Radboudumc.” Nijsen voegt toe: “Technisch geneeskundigen van de Universiteit Twente gaan graag bij ons aan de slag.”

Van Ginneken hoopt dat het project met name leidt tot bruikbare algoritmes voor oncologie. “Steeds meer behandelmogelijkheden maken dat patiënten met kanker langer leven. Dat betekent dat er ook steeds meer scans worden gemaakt om het verloop van de ziekte en de behandeling te monitoren. Wordt een tumor kleiner of groter? Komen er uitzaaiingen bij, welke zijn geschikt voor behandeling? Dergelijke vragen kunnen in principe ook beantwoord gaan worden door slimme algoritmen die de scans automatisch lezen en beoordelen. Wij gaan software ontwikkelen die de beelden van darmkanker, prostaatkanker, borstkanker en botkanker analyseert. Op basis daarvan kan het behandelteam nauwkeuriger plannen. Dat is de richting die we in dit onderzoeks- en ontwikkelproject inslaan. Kennis neerslaan in te vermarkten producten waar zowel patiënt als arts baat bij hebben. Zo maak je impact.”

‘Je ziet onmiddellijk wat je doet’

Nijsen: “Onze microsferen zijn zichtbaar te maken tijdens de behandeling. Als je weet waar ze vastlopen, kun je ook de straling berekenen die wordt afgegeven. Die dosis is dan tijdens de behandeling te vergelijken met de dosis die nodig is om de tumor ook echt goed aan te pakken. Als één van de weinige in Europa beschikt het Radboudumc met het MITeC over enkele innovatieve operatiekamers waarin we dat goed kunnen onderzoeken en ontwikkelen. Je ziet onmiddellijk wat je doet. Het zou mooi zijn als we door dit project de locatie en tumorgrootte automatisch kunnen berekenen, gevolgd door een advies over de optimale bestralingsdosis. Dat zijn de vergezichten van de Radiologie van de Toekomst.”

“Deze EFRO-bijdrage sluit naadloos aan op de nieuwe accenten in het economische beleid van de provincie Gelderland”, zegt Gelders gedeputeerde voor Economie, Christianne van der Wal. “In de regio Arnhem-Nijmegen zitten bedrijven met een groot innovatievermogen, die bijdragen aan oplossingen in de gezondheidssector. Zo geven we deze innovaties een impuls en daar ben ik blij mee.”

Auteur: Wouter Hoeffnagel