AI-systeem ontwikkeld om defecten bij windturbines vroegtijdig te voorspellen

windturbines
Evi Husson
Evi Husson
11 augustus 2025
3 min

Een onderzoeker van de Vrije Universiteit Brussel (VUB) heeft een systeem ontwikkeld waarmee hij het uitvallen van windturbines door vroegtijdig falen van onderdelen voorspelbaar maakt. Hij heeft zich gespecialiseerd in condition monitoring. Daarbij wordt aan de hand van de data die de sensoren op de windturbine genereren én met artificiële intelligentie, de toestand van de machine bewaakt. “Als de operators kunnen voorzien dat een bepaald onderdeel zal sneuvelen, kunnen ze dat tijdens de normale onderhoudsbeurten vervangen, zodat de turbine niet stil moet liggen”, zegt Dr. Xavier Chesterman, die over de complexe problematiek zijn onderzoek deed in de onderzoeksgroep Artificial Intelligence Lab.

Vroegtijdig falen van turbineonderdelen, die resulteren in een stilstand van de windturbines hebben een impact op de rentabiliteit. Gemiddeld valt een offshore windturbine 8.3 keer per jaar uit (Carroll et al., 2016). Sommige onderdelen, afhankelijk van het type windturbine, zijn gevoelig voor defecten. Het gaat dan vaak over de generator, de tandwielkast of subcomponenten van die onderdelen, zoals lagers en andere bewegende elementen.

Hoge onderhoudskosten

De stilstand kost operators, zowel op zee als op het land, veel geld. “Het vervangen van die componenten tijdens het normale onderhoud, kan de onderhoudskosten en de stilstandtijd significant verlagen”, zegt Chesterman. “Het voorspellen en diagnosticeren van windturbinestoringen is momenteel een probleem dat nog niet afdoend is opgelost.”

Methodologie

Een nuttige methodologie moet verschillende storingstypes van windturbines kunnen detecteren voordat ze effectief optreden. De methodologie moet niet alleen in staat zijn om het ogenblik te detecteren waarop een component zich vreemd begint te gedragen, maar ook om patronen in het afwijkend gedrag te interpreteren en het defect te snel af te zijn.”

Sensoriek

De sensoren meten een groot aantal zaken op windturbines, zoals vibraties, abnormale temperatuurstijgingen en nog veel meer. Het hoofddoel van het onderzoek was de ontwikkeling van een automatisch foutpredictie- en foutdiagnosesysteem voor de aandrijflijn van windturbines. Hiervoor werden data die standaard beschikbaar zijn gebruikt, namelijk de zogenaamde 10-minuten Supervisory Control And Data Acquisition (SCADA) en data uit het statuslogboek.

Temperatuursignalen

Chesterman focuste hoofdzakelijk op één type signalen, temperaturen. Zijn systeem moest in staat zijn om storingen en fouten van de windturbine-aandrijflijn op voorhand te voorspellen via de analyse van de temperatuursignalen van verschillende componenten. “Verder moest het systeem ook het fouttype kunnen bepalen op basis van de patronen in het abnormaal gedrag van de windturbine”, aldus Chesterman.

Machine learning en data mining

“Het systeem maakt gebruik van artificiële intelligentie (AI), meer specifiek machine learning en data mining. De omvang van de data maakt het analyseren en interpreteren van patronen immers moeilijker voor experten. Soms is het een combinatie van verschillende signalen die aangeeft waar de storing zal optreden.”

Windturbines in drie windparken

Het ontwikkelde systeem werd in de praktijk getest op data van windturbines gesitueerd in drie operationele windturbineparken in de Noordzee en de Baltische Zee. In dit onderzoek werden meerdere verschillende technieken getest “De validatie toonde aan dat de meest performante foutpredictiemethodologie bepaalde fouten accuraat en vroegtijdig kan ontdekken, met een zekerheid van 80 procent.

Vervolgonderzoek

Chesterman wil nu in een vervolgonderzoek nog een stap verder gaan. Hij wil zijn data-analyse ook loslaten op andere types machines, zoals compressoren en landbouwmachines.

Titel proefschrift: Toestandbewaking en foutdiagnose voor windturbines onder de conditie van laag-frequent falen en langzaam evoluerende componentenschade.
Afbeelding van Katerina Gicheva via Pixabay

Lees ook: Windmolenpark Hollandse Kust Noord voorzien van ankersysteem voor zonnepark

Citaat begin icoon
Het voorspellen en diagnosticeren van windturbinestoringen is momenteel een probleem dat nog niet afdoend is opgelost
Xavier Chesterman, die over de complexe problematiek onderzoek deed en een proefschrift schreef
Citaat einde icoon
Evi Husson

Evi Husson is sinds 2013 eigenaar van Husson Text Productions. Ze heeft een grote interesse in duurzame en technologische ontwikkelingen. Met een dosis nieuwsgierigheid en door de juiste vragen te stellen, haalt ze in gesprekken de kern van de boodschap naar boven en zet deze om in leesbare, toegankelijke verhalen die de doelgroep raken.