Werkplek in industriële omgevingen optimaliseren met holistische aanpak

Onderzoekers van het Fraunhofer Institute for Building Physics IBP hebben zich tot doel gesteld om de werkomgeving voor productiemedewerkers te verbeteren. Ze hebben een analytisch concept ontwikkeld dat metingen van temperatuur, luchtkwaliteit, verlichting en lawaai combineert met de subjectieve waarnemingen van werknemers. Als mensen zich comfortabeler voelen, zouden ook de efficiëntie en productiviteit kunnen toenemen.

Een werkplek met een aangenaam binnenklimaat en niet-verblindende verlichting waar het algemene geluidsniveau en hinderlijke achtergrondgeluiden tot een minimum worden beperkt, is essentieel voor het comfort van mensen op het werk. Studies naar gezondheid, prestaties en welzijn op de werkplek hebben zich de afgelopen jaren voornamelijk gericht op kantooromgevingen. In het kader van het OPTIMA PRO-initiatief hebben onderzoekers op de locaties Stuttgart en Valley (bij München) van het Fraunhofer Institute for Building Physics IBP hun blik nu ook gericht op de werkplek in de productiesector.

Industriële werkplek optimaliseren

OPTIMA PRO staat voor “Geoptimaliseerde prestaties op het gebied van temperatuur, verlichting, beweging, akoestiek en luchtkwaliteit op productiewerkplekken” Met dit concept worden voor het eerst metingen van de werkomgeving gecombineerd met enquêtes onder werknemers over hun subjectieve welzijn. Respondenten worden gevraagd naar factoren zoals hun perceptie van warmte, of ze last hebben van geluiden en of de verlichting op de werkplek aangenaam is. Door alle objectieve en subjectieve gegevens als één geheel te beschouwen, ontstaat een rijk en gedetailleerd beeld.

Methodologie

Deze methodologie is nuttig voor bedrijven die nieuwe productielocaties bouwen of bestaande werkomgevingen optimaliseren en instellingen willen ontwerpen die goede prestaties en gezondheid ondersteunen. Bovendien verhoogt een werkomgeving met een hoog comfortniveau ook de motivatie.

Complexe omstandigheden op de fabrieksvloer

Omstandigheden in productieomgevingen zijn aanzienlijk complexer dan die in kantoren, omdat hinderlijke factoren zoals lawaai, luchtstromen, rook, stof en dampen vaker voorkomen in industriële omgevingen. Sabine Giglmeier, hoofd innovatiemanagement bij Fraunhofer IBP, legt uit: “De omgevingsomstandigheden op een fabrieksvloer zijn zeer veranderlijk. Machines worden aan- of uitgezet, poorten gaan open voor een levering en laten koude lucht binnen, of ovens worden opgestookt, waardoor de ruimtes eromheen erg heet kunnen worden.”

Holistische evaluatie

Chief Scientist Maria Zaglauer, die het project bij Fraunhofer IBP leidt, legt het idee achter Optima Pro uit: “De bestaande meetconcepten zijn niet voldoende om de gezondheid en het gevoel van welzijn van werknemers op de lange termijn te beschermen in deze uitdagende omgeving. Daarom ontwikkelen we een aanpak die een gedifferentieerd meetinstrumentarium combineert met individuele enquêtes onder de betrokken mensen. Dit maakt een holistische evaluatie van de werkomgeving mogelijk.”

DressMAN systeem met 30 sensoren

In een project genaamd Work-BW: Gesunde, produktive und energieeffiziente Industriearbeitsplätze (Werk BW: Gezonde, Productieve en Energie-efficiënte industriële werkplekken) werken de onderzoekers aan de volgende iteratie van hun DressMAN-meetsysteem: DressMAN360°. Dit meetsysteem is oorspronkelijk ontworpen om het thermisch comfort in binnenruimtes te analyseren, met name in autocabines. Michael Visser, Senior Scientist en expert op het gebied van thermisch comfort bij Fraunhofer IBP, leidt de ontwikkeling van het DressMAN meetsysteem en coördineert de technische integratie van nieuwe waarnemingspaden – met als doel de methode tot een industriële meetstandaard te maken.

Complexe interacties tussen mens en werkplek

De Fraunhofer-technologie maakt het mogelijk om complexe interacties tussen de werkomgeving en subjectieve menselijke waarnemingen te onderscheiden. Zaglauer legt uit: “Een constant geluid van gebouwapparatuur, zoals een ventilatiesysteem, wordt als hinderlijk ervaren. Maar als dat systeem wordt uitgeschakeld, worden er plotseling andere geluiden hoorbaar, en die kunnen veel storender zijn dan het constante geluid van de ventilatie.” Een ander voorbeeld: mensen kunnen de omgevingstemperatuur als hoger ervaren als er een warmere kleurtemperatuur van het licht wordt gebruikt.

Hulpmiddelen

In zijn geheel worden DressMan360° en OPTIMA PRO waardevolle hulpmiddelen voor bedrijven, zowel om bestaande werkplekken te evalueren als om uitdagende productieomgevingen af te stemmen op de vereisten van bedrijfsgezondheidsmanagement. “Goede omstandigheden, zowel in de productie- als in de kantooromgeving, ontlasten werknemers en verminderen uiteindelijk ook het ziekteverzuim. Dit kan helpen om fysiek veeleisende industriële banen weer aantrekkelijk te maken voor geschoolde werknemers”, aldus Giglmeier.

Bron: Het nieuwe DressMAN360° meetsysteem maakt gedetailleerde conclusies mogelijk over comfort op de industriële werkplek.(foto: Fraunhofer IBP)

Lees ook: AI: een gamechanger voor plastic verpakkingen