Nederland gaat proeverijen toestaan voor kweekvlees, dat in een laboratorium is gekweekt uit dierlijke stamcellen. Dit stelt kweekvleesproducenten in staat hun producten te laten proeven voordat zij starten met de toelatingsprocedure voor ‘novel foods’. Zo kunnen producenten indien nodig hun product vooraf aan de procedure nog aanpassen voor het verbeteren van de smaakbeleving.
Dit schrijven demissionair minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) Piet Adema en demissionair minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) Ernst Kuipers in een Kamerbrief. Met de brief reageren zij op een motie van de Kamerleden De Groot (D66) en Valstar (VVD), waarin wordt opgeroepen tot overleg met Nederlandse kweekvleesproducenten over het mogelijk maken van proeverijen onder gecontroleerde en veilige omstandigheden.
De ministeries van LNV en VWS zijn in gesprek gegaan met twee Nederlandse kweekvleesproducenten en de belangenvereniging van biotechnologiebedrijven in Nederland HollandBio over het mogelijk maken van proeverijen voor kweekvlees. Op basis van deze gesprekken is een Code of Practice (CoP) opgesteld.
De ministers wijzen erop dat kweekvlees een niet-toegelaten ‘novel food’ is. Het vlees is vooralsnog niet op veiligheid beoordeeld op grond van de Europese novel food-verordening. De CoP biedt een technisch geharmoniseerd kader, dat producenten in staat stelt vanuit hun eigen verantwoordelijkheid proeverijen uit te voeren.
De CoP helpt bij het beoordelen van de veiligheid van proeverijen. Een onafhankelijk expert-comité voert deze beoordelingen uit. Dit comité gaat onderdeel uitmaken van de Stichting Cellulaire Agricultuur Nederland (CAN), die in opdracht van LNV de uitvoering van het plan coördineert voor de ontwikkeling van een ecosysteem voor cellulaire agricultuur. Voor dit plan is in oktober 2022 vanuit het Nationaal Groeifonds 60 miljoen euro beschikbaar gesteld.
Kweekvleesproducenten willen bij de proeverijen ook investeerders en journalisten uitnodigen. Het doel hierbij is enerzijds het ophalen van investeringen en anderzijds verbeteren van de consumentenacceptatie van kweekvlees.
Nederland lijkt hiermee een voortrekkersrol op het gebied van kweekvlees te willen spelen. Waar kweekvlees in de Verenigde Staten en Singapore al verkocht mag worden, is dat in de Europese Unie (EU) niet het geval. Nederland zet met de gedragscode nu wel een stap in het omarmen van kweekvlees.
Binnen de EU bestaan overigens grote verschillen wat betreft houding ten opzichte van kweekvlees. Waar Nederland juist proeverijen voor kweekvlees wil faciliteren, wil de Italiaanse regering juist kweekvlees verbieden. Het komt met een wetsvoorstel die de productie, verkoop en import van kweekvlees in Italië aan banden moet leggen.
In Spanje is de Braziliaanse voedingsgigant JBS juist begonnen met de bouw van de grootste kweekvleesfabriek ter wereld. Het bedrijf investeert zo’n 38 miljoen euro in de locatie, die op jaarbasis meer dan 1.000 ton gekweekt eiwit moet kunnen produceren. Op de middellange termijn is de capaciteit uitbreidbaar tot 4.000 ton.
Auteur: Wouter Hoeffnagel
Afbeelding: Andreas Lischka via Pixabay