De Noordzee is prima geschikt voor de teelt van diverse soorten zeewier met economische mogelijkheden. In Vlaanderen ligt een zee van kansen in de keten voor bedrijven en kennisinstellingen, ziet het consortium SeaConomy. De zeewierketen krijgt ook in ons land steeds meer interesse.
Zeewieren zijn momenteel nog erg nieuw. Hoewel er wereldwijd 25 miljoen ton zeewieren worden geproduceerd blijven mogelijkheden voor innovatie en milieu in Europa nog grotendeels onderbenut.
In Vlaanderen is inmiddels het eerste proefproject Value at Sea met lokale kweek, verwerking en vermarkting opgestart. Over een jaar of zeven kunnen er in het Belgische deel van de Noordzee zeewieren voor voedingsproducten en voeder worden gekweekt. Nog een jaar of tien later bieden grootschalige gekweekte en geraffineerde zeewieren kansen voor biomaterialen.
Zo ziet SeaConomy de toekomst voor Vlaams zeewier:
• De Noordzee is uitermate geschikt voor de teelt van Atlantische wakame, suikerwier, blaaswier, zee-eik, zee-sla, dulse, nori, en Iers mos. Er zijn zes zoekzones bepaald en voorgesteld voor het mariene ruimtelijk plan (2020-2026). In een daarvan is proefproject Value at Sea begonnen.
• Zo’n 15 Vlaamse bedrijven zien na experimenten met zeewieren dat de commerciële interesse in de voedings-, voeder- en agrosector groeit. Dit komt door het lokale aspect, versheid, duurzaamheid, smaak, kleurenpallet, unieke samenstelling en bioactieve eigenschappen van zeewier.
• Zeewieren hebben op korte termijn het meeste potentieel als additief (< 10% bijmenging) in voeding en voeders vanwege deze eigenschappen, de natuurlijke oorsprong uit zee en hun lokale of Europese herkomst. De lokale vraag vanuit de voedings- en voedersector kan qua ruimtegebruik volledig door kweek in Belgische wateren worden gedekt.
• Zeewieren om voeding of voeders te verduurzamen is mogelijk, maar ze moeten dan gangbare niet-duurzame elementen (zoals soja) deels of volledig vervangen. Om zeewier concurrerend te kunnen inzetten als eiwitbron in voeders is een constante aanvoer van grote volumes zeewieren tegen een lage kostprijs noodzakelijk. Voor dergelijke scenario’s is nog enkele jaren onderzoek en ontwikkeling noodzakelijk.
Hoe de toekomst van zeewier in Vlaanderen tussen 2025 en 2035 eruit ziet is te downloaden via
http://fabriekenvoordetoekomst.be/sites/default/files/Attachments/Visiet…
Ook Nederland werkt aan zeewierprojecten
Ook Nederland werkt aan zeewierprojecten. Zo is ons land betrokken bij Bio4Safe van het Interregprogramma de 2 Zeeënregio, de kustregio’s langs de zuidelijke Noordzee en Het Kanaal. Doel van het project is de rol van biostimulanten zoals zeewierextracten en bacteriën met innovatieve meetsensoren in de praktijk testen om het nutriënten- en waterverbruik in de tuinbouw te verminderen. De 2 Zeeënregio kent een intensieve tuinbouw die vraagt om grote hoeveelheden water en meststoffen.
Dit project wil het water- en nutriëntenverbruik via zeewierextracten en bacteriën verminderen. Deze biostimulanten verhogen de efficiency van nutriëntengebruik, de tolerantie tegen abiotische stress en de kwaliteit van planten. Door die biostimulanten te combineren met innovatieve plantsensoren hopen de onderzoekers het verbruik van water en meststoffen met respectievelijk 20 en 10 procent te verminderen. Ook wordt gefocust op mogelijkheden op basis van zeewier voor het creëren van economische kansen voor zeewierproducenten in de 2 Zeeënregio.
De Stichting Noordzeeboerderij is met Wageningen University & Research druk bezig met het testen van een van de eerste zeewieroogsten. Dit najaar beginnen proeven met nieuwe teelten en met drijvende zonnepanelen. Ook windparken hebben belangstelling; de Noordzeeboerderij verwacht op termijn binnen windparken een zeewierlocatie te beginnen. Dit maakt deel uit van het vierjarige Maatschappelijk Innovatie Programma Seaweed for Food and Feed, waarin beide partners en het bedrijfsleven samenwerken aan een duurzame zeewiersector met multifunctionele zeewierboerderijen in de Noordzee verbonden met een keten voor logistiek, verwerking en afzet naar de voedingsmiddelenindustrie. Staatssecretaris Martijn van Dam van Economische Zaken investeerde 5 miljoen euro in het programma dat duurt tot voorjaar 2021.