In 2015 bleek uit onderzoek van het tijdschrift Management Team dat naast innovatie, Smart Industry, creatieve financiering en een hoog kennisniveau, de Nederlandse maakindustrie duurzaam denken toen al als één van de voornaamste succesfactoren zag. We staan op de drempel naar 2019 en het lijkt erop dat deze voorspelling, gelukkig, is uitgekomen. Steeds vaker zie ik dat de industrie haar verantwoordelijkheid neemt als gaat om de problematiek met betrekking tot de opwarming van de aarde. De samenwerkingsverbanden en projecten op het gebied van recycling, duurzame grondstoffen en het terugdringen van CO2-uitstoot schieten in ieder geval als paddenstoelen uit de grond.
Dat doet me denken aan de woorden van kernfysicus, oud-politicus en schrijver Jan Terlouw begin december tijdens een bijeenkomst van branchevereniging Machevo & Bulk. Dat de industrie haar verantwoordelijkheid neemt, was volgens hem een mooi voorbeeld van wat succesvolle ondernemers, maar ook goede politici, doen; Vooruit kijken. Maar om dat te kunnen, moet je begrijpen wat er in de wereld en samenleving aan de hand is. Helaas wordt dat volgens Terlouw door de huidige snelle veranderingen steeds moeilijker. Daarnaast ontstaat er onrust in de wereld omdat er steeds meer macht bij enkelen komt te liggen. En dat is vooral bij het kapitaal en niet bij de politiek, waardoor de politiek minder armslag heeft.
Terlouw sprak ook zijn zorg uit over de macht die de mens de afgelopen 50 tot 100 jaar heeft gekregen over andere organismen en de gevaren door de snelle opwarming van de aarde. We kunnen volgens hem de CO2-uitstoot terugdringen. Technisch is dat haalbaar, maar het vraagt om verandering en daadkrachtig optreden van een sterke overheid. De Rijksoverheid wil in 2050 bijna geen uitstoot meer van broeikasgassen zoals CO2. In het Energieakkoord staan afspraken over het aandeel duurzame energie in 2023. In de Energieagenda staan de afspraken tot 2050. En toch komt het volgens Terlouw lastig van de grond doordat de politiek dus haar macht aan het verliezen is.
Technisch kunnen we het klimaatprobleem dus best tackelen. Ook economisch kan het ons nieuwe kansen bieden. Duurzame oplossingen leveren werk en geld op. Helemaal als er betaald moet gaan worden voor CO2-uitstoot. Dan wil men wel op zoek naar oplossingen. De uitdaging zit ‘m in de politieke en maatschappelijke weerstand het hoofd te bieden. Maar tegenwoordig lijkt de politiek alleen te handelen als ze de burgers mee krijgen. De boodschap moet daarom aankomen en tot de meerderheid doordringen. Gelukkig pakken, zoals ik hierboven al schreef, steeds meer ondernemers duurzaamheid op. Het is aan de overheid om voor een eerlijk ‘speelveld’ voor het bedrijfsleven te zorgen. Een goede ondernemer denkt aan de toekomst en misschien vraagt een duurzame toekomst wel om een ander economisch model. Een circulaire economie waarbij niet persé wordt ingezet op groei om succesvol te zijn.
Vooral voor de generaties na mij wens ik de huidige politici en CEO’s in deze wereld veel wijsheid en de skills om over hun eigen graf heen te regeren.
Dit blog is geschreven door Astrid van Ballegoy @Astrid_Hitma.