Start wetenschappelijk onderzoek naar klimaatbestendig spoor

De komende vijf jaar zullen ProRail, Deltares en de TU Delft onderzoek doen naar het gedrag van rijdende treinen op Nederlandse spoordijken. Ze ondertekenden daarvoor begin oktober 2021 de overeenkomst voor het Research Program RESET.

De komende jaren zal de mobiliteit verder groeien. Dit heeft ook een grote impact op het spoor. Sporen liggen grotendeels op spoordijken. Dit zijn zogenaamde baanlichamen, de verhoogde ondergrond onder het spoor. Tachtig procent van deze spoorfundaties is gebouwd voor 1920 met de kennis, vereisten en kunde van toen. In de loop der jaren is het treinverkeer echter enorm gegroeid. Daarnaast zijn treinen ook zwaarder en sneller. De belasting van de spoordijken ligt bijgevolg veel hoger. Dit kan leiden tot hoge onderhoudskosten, operationele restricties en soms tot incidenten. Op sommige plekken is het daardoor nodig om snelheidsbeperkingen in te voeren door de minder goede kwaliteit van de ondergrond.

Inzicht in spoorwegennet

In het gezamenlijke onderzoeksprogramma zullen grootschalige experimenten plaatsvinden. Met innovatieve rekenmethoden en data science wil het onderzoeksteam inzicht krijgen in de manier waarop het spoorwegennet klimaatbestendig is te maken. Tegelijkertijd wil het bijdragen aan een veilige groei van het spoor. Het onderzoek is een unieke samenwerking, met zowel fundamenteel als toegepast onderzoek. De TU Delft brengt theoretische kennis in. Deltares is goed in het vertalen van de modellen naar praktische toepassingen. En ProRail kijkt bijvoorbeeld naar beschikbaarheid en betrouwbaarheid. Het is een integrale aanpak.

Klimaatbestendig spoor

Daarnaast heeft de klimaatverandering invloed op de stabiliteit van de spoordijken. Denk bijvoorbeeld aan noodweer met extreme wateroverlast en overstromingen. Er is meer kennis nodig over de invloed en het effect van deze factoren. Zo is beter te bepalen waar de komende jaren risico’s liggen. Met passende maatregelen wordt vervolgens de voorziene mobiliteitsgroei en een klimaatbestendig spoor mogelijk.

Toepassingen

TU Delft heeft veel kennis over de impact van railassen en ballast op het spoor en de directe ondergrond. Hierdoor kan het volledige systeem van spoorbelasting en ondergrond worden geanalyseerd. Deltares is gespecialiseerd in toegepast onderzoek op het gebied van water en grond. Het zet haar expertise op het gebied van dijkveiligheid en haar experimentele & digitale faciliteiten in. Deltares zal de uitkomsten van het wetenschappelijk onderzoek en de modellen van de TU Delft vertalen naar praktische toepassingen. Meer kennis over het gedrag van water in de spoordijken, het effect van droge perioden en de manier waarop een rijdende trein de spoordijk belast zijn voorbeelden die in het onderzoek aandacht zullen krijgen.

Samenwerking

Met dit innovatieve onderzoek is sprake van een unieke samenwerking van TU Delft (geotechniek en railtechniek), het bedrijfsleven en kennisinstituut Deltares. Vanuit de TU Delft gaan acht promovendi aan de slag. Deltares levert veel kennis vanuit eerder onderzoek dat is gedaan naar de naar betrouwbaarheid en stabiliteit van de Nederlandse waterkeringen.

Voortrekkersrol

Er is binnen Europa op dit moment nog maar weinig fundamentele systeem kennis op dit gebied. Het onderzoek is daarom toonaangevend en kan ook andere landen helpen met gelijksoortige problemen.

Bron: ProRail, Deltares, TU Delft
Beeld: Michael Gaida via Pixabay