Topsectoren vragen kabinet om investering in beta-technisch onderwijs

De Nederlandse economie en welvaart komt in geding door geplande bezuinigingen op het Nationaal Groeifonds én onderwijs en onderzoek, waarschuwen een breed scala aan industriepartijen. Zij roepen het nieuwe kabinet op te investeren in beta-technische onderwijs.

De brief is ondertekend door 22 personen, die diverse grote bedrijven en alle topsectoren vertegenwoordigen. “Onze economie en welvaart komen in gevaar nu de geplande bezuinigingen op het Nationaal Groeifonds én onderwijs en onderzoek de bèta- en technische wetenschappen van twee kanten klemzetten. Dit beïnvloedt de toekomst van ons land”, schrijven zij in de brief.

‘Gelijktijdig investeren en bezuinigen’

“Wij begrijpen dat gelijktijdig investeren en bezuinigen moeilijke keuzes met zich meebrengt. Maar om met Milton Friedman te spreken: “There is no such thing as a free lunch.” Daarom vragen wij, de maakindustrie, de hightechindustrie en de topsectoren van Nederland, om een andere keuze.”

De ondertekenaars wijzen erop dat Nederland zich op een kantelpunt bevindt. Nieuwe producten en bedrijfstakken worden in een hoog tempo ontwikkeld. Tegelijkertijd staat ons land voor diverse grote maatschappelijke uitdagingen die in het komende decennium om een oplossing vragen.

‘Aan de bal blijven en scoren’

“Wanneer wij onze brede welvaart willen behouden en economisch relevant willen blijven, dan is er maar één weg: aan de bal blijven en scoren. En dan kan niet zonder een sterke maakindustrie”, aldus de partijen in de brandbrief. Zij wijzen erop dat de maakindustrie verantwoordelijk is voor 12% van het Nederlands bruto nationaal product, en daarnaast harder groeit dan andere sectoren.

Ook wijzen zij op het enorme potentieel van de maakindustrie voor de toekomst. “Deze sector met haar sterke R&D-positie is essentieel voor de Nederlandse concurrentiepositie en van toenemend belang om ons minder afhankelijk te maken van niet-Europese grootmachten”, aldus de brief.

Grote maatschappelijke transities

De vertegenwoordigers wijzen op het essentiële belang van samenwerking tussen de maakindustrie en kennisinstellingen voor de grote maatschappelijke transities waarin we ons bevinden. Denk daarbij aan energie, grondstoffen, duurzaamheid, digitalisering en klimaat.

“De elektrische auto, zonnepanelen, nieuwe batterijtechnologie en de doorontwikkeling van nieuwe energiedragers zoals waterstof: stuk voor stuk zijn ze mogelijk gemaakt door intensieve wisselwerking tussen industrie en wetenschappers”, schrijven zij in de brief.

Zorg en landbouw en veeteelt

Ook voor het verbeteren en betaalbaar houden van de zorg leveren bèta en techniek een grote bijdragen. Onder meer door de inzet van kunstmatige intelligentie (AI) en de ontwikkeling van nieuwe vormen van diagnostiek, preventie en behandeling.

Hetzelfde geldt voor landbouw en veeteelt. Innovatie kan hier een belangrijke rol spelen bij het aanpassen aan het veranderende klimaat, robotisering en het terugdringen van emissies. “Niet alleen onze economie, maar onze hele samenleving is afhankelijk van het opleiden van onze toekomstige talenten in bèta en techniek”, stellen de ondertekenaars.

‘Nederland kan niet zonder een sterke maakindustrie’

Nederland kan niet zonder een sterke maakindustrie en een sterke maakindustrie kan niet zonder sterke bèta- en technische wetenschappen, concluderen de partijen in de brief. “Wij zijn afhankelijk van goed geschoolde wetenschappers en technici. Er is een schreeuwend tekort aan arbeidskrachten met een bèta-technische opleiding. Dit tekort neemt in Nederland sterker toe dan in de ons omringende landen en brengt de Nederlandse concurrentiepositie in gevaar. Om het tij te keren en het vestigings- en ondernemingsklimaat te versterken is het cruciaal om te investeren in bèta-technisch onderwijs, van basisschool tot universiteit.”

De ondertekenaars erkennen dat het nieuwe kabinet voor moeilijke keuzes staat. Zo is er enerzijds de noodzaak te bezuinigen, terwijl we tegelijkertijd moeten blijven investeren in wat ons land in de toekomst sterk en weerbaar houdt. “Wij pleiten voor investeringen in het bèta- en techniekdomein, voor de toekomstige welvaart van ons land en zijn inwoners en voor investeringen in bèta-technisch onderwijs en onderzoek in samenwerking tussen kennisinstellingen en het bedrijfsleven. Nederland is een koploper in deze publiek-private samenwerking. Elke extra overheidseuro in bèta en techniek leidt tot meerdere extra euro’s in technologie en innovatie aan de kant van het bedrijfsleven.”

In gesprek

De partijen nodigen het nieuwe kabinet uit om in gesprek te gaan over de invulling van het hoofdlijnenakkoord op het gebied van bèta-technisch onderwijs en investeringen in het bèta- en techniekdomein.

De brief is namens de maakindustrie, hightechindustrie en topsectoren van Nederland ondertekend door:

• Airbus NL, Sytze Kampen
  
• ASM, Ivo Raaijmakers
  
• ASML, Jos Benschop
  
• Canon Production Printing, Ernst Ullersmadsm-firmenich, Joris de Beer
  
• Friesland Campina, Marchel Gorselink
  
• Johnson&Johnson, Michel van Agthoven
  
• Nobian, Marco Waas
  
• Danone-Nutricia, Katrien van LaereShell, Frans Everts
  
• Tata Steel, Vincent RitmanThales, Lucas Roffel
  
• Unilever, Manfred Aben
  
• VDL ETG, Geert Jakobs
  
• FME, Eveliene Langedijk
  
• ChemistryNL, Topsector Chemie, Jacqueline Vaessen
  
• Health~Holland, Topsector Life Sciences & Health, Nico L.U. van Meeteren
  
• Holland High Tech, Topsector High Tech Systemen en Materialen, Marc Hendrikse
  
• Topsector Agri & Food, Dirk Duijzer
  
• Topsector Creatieve Industrie, Jann de Waal
  
• Topsector Energie, Peter Molengraaf
  
• Topsector ICT, Jeannine Peek-Vissers
  
• Topsector Logistiek, Iris Vis
  
• Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen, Jaap Bond
  
• Topsector Water & Maritiem, Thecla Bodewes

De brief is onder meer hier te vinden.

Auteur: Wouter Hoeffnagel
Foto: Emir Krasnić via Pixabay