Het gebouw HTC 5 op de High Tech Campus Eindhoven is voorzien van een uniek zonnepanelensysteem. De zonnepanelen zijn als een soort ‘klimop’ rond een hoek van het gebouw aangebracht. Hiermee komt het bekleden van panden – waarmee zij in feite één groot zonnepaneel vormen – een stap dichterbij.
Het project is een samenwerking van TNO, INBO Architecten, Van Der Leegte Werkt, Flexipol Composites en High Tech Campus Eindhoven. Het systeem dat de partijen op HTC 5 hebben aangebracht is opgebouwd uit vijftig driehoekige gevelpanelen. Het ontwerp is gebaseerd op een klimop, een zelfhechtende plant die tegen muren of schuttingen groeit.
Het doel van het project is het in beeld brengen van de complexiteit van een 3D geknikte en gebogen vorm. Het totale systeem kent een vermogen van 6,5 kilowattpiek. “Dit project laat zien hoe we verschillende bestaande gebouwen in ons landschap kunnen bekleden met visueel aantrekkelijke zonnepanelen, en zo meer zonne-energie kunnen opwekken”, licht Wim Soppe, Senior Scientist bij TNO, toe.
Bij het project zijn diverse partijen betrokken. TNO is projectleider. Samen met Van Der Leegte Werkt fabriceerde TNO de zonnepanelen voor het project. INBO Architecten realiseerde het ontwerp, terwijl Flexipol Composites de composietelementen leverde. HTC Site Management faciliteert het gebouw en de vergunningen.
Het ontwerpen en de bouw van het systeem nam een jaar in beslag. De komend jaar monitoren de partijen het systeem nauwlettend. Zij brengen hierbij onder meer de opbrengst onder verschillende omstandigheden in kaart.
TNO wijst op de potentie van het systeem. Zo is in Nederland 2.200 vierkante kilometer aan geveloppervlak beschikbaar. 660 vierkante kilometer hiervan is geschikt voor het opwekken van zonne-energie. Deze locaties bieden ruimte voor de installatie van in totaal een vermogen van 58 gigawattpiek. Ter vergelijking: het gezamenlijke vermogen van alle zonne-energie-installatie in Nederland bedroeg in 2022 18,8 gigawattpiek.
De voordelen zijn echter breder. Zo wijst TNO erop dat er op gevels meer ruimte beschikbaar is dan op daken. Daarnaast zorgt het gebruik van gevelpanelen voor een betere spreiding van de opbrengst over een dag, wat de netcongestie kan terugdringen.
Ook zijn binnen de systemen variaties mogelijk wat betreft maten, vormen, kleuren en transparantie van zonnepanelen. Dit maakt het aanpassen van zonnesystemen op individuele gevelsituaties mogelijk. De betrokken partijen noemen onder meer esthetisch uitgevoerde gevels, kunstwerken of beeldmerken als voorbeelden van toepassingen. Een fraaier ontwerp moet in theorie minder weerstand oproepen dan de aanblik van standaard zonnepanelen.
De betrokken partijen merken wel op dat de variatie de opbrengst per paneel kan verminderen. Doordat echter veel meer oppervlakken in de gebouwde omgeving zonne-energie kunnen opwekken, levert de aanpak netto-winst op en kan de totale hoeveelheid opgewerkte energie sterk toenemen.
Al langer is TNO betrokken bij projecten die nieuwe mogelijkheden verkennen voor het plaatsen van zonnepanelen. Een ander voorbeeld zijn dijken, die in Nederland in grote getallen aanwezig zijn. Zo onderzocht TNO in het project Zon op Dijken vier unieke dijk-specifieke zonnesystemen. Hieruit blijkt dat verharde dijken het meest geschikt zijn voor het plaatsen van zonnepanelen; zij kunnen zonder veel aanvullend onderzoek hier worden toegepast. Meer informatie over dit onderzoek is hier beschikbaar.
Auteur: Wouter Hoeffnagel
Afbeelding: PublicDomainPictures via Pixabay