Nederland bouwt grootschalige productielocatie voor waterstof op zee

Nederland wil in het windenergiegebied Ten noorden van de Waddeneilanden de eerste grootschalige waterstofproductie op zee realiseren. Het windpark moet goed zijn voor circa 500 megawatt aan elektrolysecapaciteit. Het park moet in 2031 operationeel zijn.

Waterstof krijgt de afgelopen tijd veel aandacht, onder meer als potentiële vervanger van aardgas. Zo werken partijen onder meer aan cv-ketels op basis van waterstof. Denk echter ook aan de toenemende interesse vanuit de industrie in het gebruik van waterstof.

Groene en grijze waterstof

De productie van waterstof vraagt om elektriciteit. Elektrolyse staat daarbij centraal. Dit is een chemische reactie waarbij onder invloed van elektriciteit stoffen worden ontleed. Een van de toepassingen van elektrolyse is de productie van waterstof. In dit geval scheidt het proces water in waterstof en zuurstof. Dit proces vindt plaats in een elektrolyser.

Waterstof is daarom beschikbaar in twee varianten: groene en grijze waterstof. Idealiter is waterstof groen, wat betekent dat het met duurzame energiebronnen is geproduceerd. Dit is in Nederland echter vooralsnog niet altijd haalbaar. Veel waterstof is op dit moment dan ook in de praktijk grijze waterstof. Dit is waterstof die is geproduceerd met energie afkomstig van fossiele brandstoffen.

Bestaande aardgasleiding hergebruiken

Een windpark zoals Nederland in het windpark boven Groningen wil realiseren maakt de productie van groene waterstof mogelijk. Het kabinet kiest voor dit gebied omdat hier al een windpark de planning staat voor de productie van elektriciteit. Ook kan een bestaande aardgasleiding mogelijk worden hergebruik voor het transport van waterstof naar land. Daarnaast is de locatie goed aansluitbaar op het waterstofnetwerk op land.

Minister Rob Jetten: “Met dit plan lopen we wereldwijd voorop. Het is bovendien een flinke stap bovenop de doelstelling uit het Klimaatakkoord van 4GW elektrolyse in 2030. Het gebied hebben we nu al als voorkeurslocatie aangewezen zodat de voorbereidingen snel kunnen beginnen en we de sector duidelijkheid geven zodat zij hun investeringsplannen kunnen gaan maken. Ik ben ook erg blij met de steun die we van de lokale overheden krijgen. De provincie en de gemeentes zetten vol in op een groene economie waarbij de productie van duurzame energie centraal staat.“

Details uitwerken

Het ministerie werkt momenteel samen met de regio Groningen, partijen rondom het waddengebied en betrokken partijen aan het uitwerken van details van het project. Denk hierbij aan de aanleiding van de leiding voor het transport van de waterstof van het windpark naar land. Denk echter ook aan de ecologische impact van waterstofproductie.

Het windpark op zee wordt het eerste project dat aansluiting krijgt op het waterstoftransportnetwerk op zee dat de Gasunie realiseert. Dit netwerk moet grote hoeveelheden waterstof naar land kunnen brengen. Het netwerk krijgt een aansluiting op het waterstofnetwerk op land. Dit jaar wil het kabinet uitwerken hoe het waterstofnetwerk op zee eruit moet komen te zien. Ook de haalbaarheid van het hergebruik van de bestaande gasinfrastructuur op Noordzee maakt onderdeel uit van deze verkenning.

Pilotproject

Daarnaast werkt het kabinet aan een kleiner pilotproject rondom de productie van waterstof. Dit project kent een elektrolysecapaciteit van 50 tot 100 megawatt. Met behulp van dit pilotproject wil het kabinet de techniek testen, zodat deze later toepasbaar is op het project van 500 megawatt. De voorkeurslocatie voor dit kleine pilotproject kiest de minister later dit jaar.

In Nederland zijn veel ontwikkelingen rondom waterstof en de productie van waterstof. Nederland behoort dan ook tot de meest toonaangevende landen in Europa op het gebied van waterstoftechnologieën, bleek onlangs uit een onderzoek naar octrooien op waterstoftechnologie van het Europees Octrooibureau (EOB) en het Internationaal Energieagentschap (IEA). Zo test TU Delft-spinoff Battolyser Systems zijn waterstofbatterijen in Nederland. Ook staan er proefvluchten tussen Rotterdam The Hague Airport en Londen op de planning met vliegtuigen die vliegen op waterstof.

Auteur: Wouter Hoeffnagel
Foto: Rony Michaud via Pixabay