Nederland dreigt de energietransitie binnen de gestelde tijd van het Klimaatakkoord niet te kunnen verwezenlijken door een tekort aan technisch personeel. Indien er niets gebeurt om het tekort op te lossen, acht de meerderheid van de technici (56%) en HR-beslissers (52%) het tijdig realiseren van deze doelstelling onmogelijk.
Dit blijkt uit de TechBarometer 2022, een onderzoek van technisch opleider ROVC onder ruim 1.000 HR-beslissers in de technische branche, 2.500 technici en 1.000 potentiële zij-instromers. Bijna de helft van de technici en HR-beslissers noemt het onhaalbaar dat in 2030 27 procent van de verbruikte energie uit duurzame bronnen komt. Een vergelijkbaar beeld bestaat voor de doelstelling om in 2050 te zijn overgestapt op een bijna volledig duurzame energievoorziening.
39% ziet de vertraagde verduurzaming van Nederland als een belangrijk maatschappelijk gevolg van het tekort aan technici. Respondenten wijzen echter ook op economische gevolgen. Zo geeft driekwart (73%) van de HR-beslissers aan dat het tekort de concurrentiepositie van Nederland aantast. Ook remt het innovatie (45%) en is Nederland door het tekort minder aantrekkelijk als vestigingsplaats voor productiebedrijven (38%).
De energietransitie biedt tegelijkertijd ook kansen en mogelijkheden. Zo wijst zes op de tien (58%) HR-beslissers erop dat het stoppen met fossiele projecten zorgt voor meer beschikbaarheid van personeel die nu werkzaam is in de steenkool- olie- en gasindustrie. Dit biedt kansen voor omscholing naar de techniek. Denk echter ook aan een positief effect op potentiële zij-instromers. De helft van de HR-beslissers denkt dat de energietransitie techniek een aantrekkelijker vak maakt. Tweederde van de potentiële zij-instromers stelt dat het groeiende belang van de energietransitie de technieksector aantrekkelijker maakt.
John Huizing, directeur bij ROVC: “De energietransitie biedt zowel kansen als uitdagingen voor de technische sector en het terugdringen van het personeelstekort. Het heeft positieve effecten op het personeelstekort in termen van omscholingskansen en aantrekkelijkheid van de sector. Tegelijkertijd vraagt het om andere kennis en vaardigheden van technici. Wat echter als een paal boven water staat, is dat technische organisaties moeten inspelen op deze trend. Zorg dat je de juiste kennis en vaardigheden in huis hebt en communiceer met personeel en potentiële zij-instromers over wat de energietransitie betekent voor de branche en hun eigen ontwikkeling. Alleen met voldoende én gekwalificeerd personeel kan de energietransitie plaatsvinden. Dat vraagt niet alleen om ontwikkeling van huidige technici, maar ook om het zo snel mogelijk functioneel inzetbaar maken van zij-instromers.”
Het is niet voor het eerst dat wordt gewaarschuwd voor de impact van het tekort aan technisch personeel op de energietransitie. CEO Koen Bogers van netbeheerder Stedin uitte hierover tegenover de NOS eind 2021 eveneens zijn zorgen. Bogers wees erop dat het werkpakket ten opzichte van vijf jaar geleden is verdubbeld, terwijl er veel uitstroom is van ervaren collega’s die met pensioen gaan. Bogers verwachtte daardoor zes- tot achtduizend nieuwe technici nodig te hebben.
Ook Theo Henrar, voorzitter van ondernemersorganisatie FME, uitte zijn zorgen over de impact van het tekort aan technisch personeel. Henrar pleitte voor drastische veranderingen bij zowel het bedrijfsleven als het onderwijs. Henrar waarschuwde tegenover BNR Nieuwsradio dat we weliswaar van alles kunnen willen met de energietransitie, maar deze zonder personeel volledig gaat stuklopen.
Auteur: Wouter Hoeffnagel
Foto: PublicDomainPictures via Pixabay