Drones en multirotors worden al gebruikt in de civiele bescherming, door brandweerkorpsen en voor bruginspecties. In de toekomst zullen deze onbemande luchtvaartuigen (UAV’s) ook voor andere taken worden gebruikt, zoals in de logistiek voor het bezorgen van pakketten. Bij de Olympische Spelen van 2024 in Parijs kunnen de eerste passagiers in Europa luchttaxi’s nemen om naar de locaties te vliegen. Luchtvaartmaatschappijen zijn van plan om Olympische locaties uit te rusten met elektrische verticale start- en landingssystemen, ook wel eVTOL’s genoemd.
In eerste instantie zal een mens de drone-systemen besturen, met één passagier per taxi. In de komende jaren is autonome besturing het streven, mits de maatschappij dit accepteert. Een belangrijk aspect van dit concept is de veiligheid van de vertiports. Deze worden gebruikt voor het lanceren en landen van eVTOL’s. Doel is om ze te integreren in daken, treinstations, parkeerplaatsen en andere stedelijke structuren. Vertiports moeten voldoen aan de strengste veiligheidseisen. Onderzoekers van Fraunhofer FHR willen een belangrijk deel van de veiligheid van de nieuwe dronestops aanpakken. Hoe? Door ze uit te rusten met een modulair, volledig digitaal sensornetwerk, waaronder een radarsensor. Het netwerk kis aan te passen aan de grootte van elke vertipoort. Het maakt daarbij gebruik van zowel actieve als passieve sensoren.
“De knooppunten zijn volledig digitaal en elke sensor in het netwerk functioneert volledig autonoom. De sensoren vormen zelf een netwerk. Ze kunnen zichzelf onafhankelijk lokaliseren en organiseren. Op basis van het principe van edge computing heeft elke sensor zijn eigen computerunit. Hij kan de locatie van andere sensoren in het netwerk detecteren,” legt Oliver Biallawons uit. Hij is wetenschapper en lid van de interdisciplinaire expertisegroep “Civil Drone Systems” bij Fraunhofer FHR in Wachtberg. De taak van het zenden en ontvangen wordt verdeeld tussen de individuele sensoren. Deze werken onderling samen. Installatie van de gedecentraliseerde actieve en passieve sensoren gebeurt op de grond. Ze werken samen om het hele start- en landingsplatform en het luchtruim erboven waar te nemen. Het netwerk beslist welke sensor naar behoefte in actieve (zenden en ontvangen) en passieve (alleen ontvangen) modus werkt. Hoe meer sensoren in het netwerk, hoe groter het gebied dat men kan bewaken. Zelfs bij het toevoegen of verwijderen van een sensor of radarknooppunt kan het radarnetwerk feilloos blijven functioneren.
De sleutel tot de autonome organisatie en gedecentraliseerde verwerking van het netwerk is de verbinding tussen de individuele knooppunten via draadloze communicatiekanalen. Deze zijn geïntegreerd in het radarsignaal. Door de netwerkcommunicatie te integreren in het radarsignaal kan het signaal naadloos worden geïntegreerd in toekomstige telecommunicatie-infrastructuren. Dit is een belangrijke mijlpaal op weg naar het samenvoegen van volwaardige radar en telecommunicatie. “We integreren het communicatiesignaal in de radargolven in plaats van aparte kanalen te gebruiken voor radar en communicatie,” aldus de ingenieur.
De onderzoekers van het Civil Drone Systems (CDS) Network noemen nog een belangrijk kenmerk van het radarnetwerk. Het systeem kan, in tegenstelling tot testbewakingssystemen op basis van mobiele radio, eVTOL’s detecteren die geen communicatieapparaat zoals een chip of tag hebben. Dankzij de toevoeging van AI kan de veiligheidsoplossing niet alleen obstakels detecteren die inkomende of uitgaande vliegroutes blokkeren, maar deze ook classificeren. Dit betekent dat het objecten zoals bomen, vogels en drones kan classificeren. Het radarnetwerk kan zelfs de grootte van een drone en het aantal rotors herkennen.
Het sensorsysteem bestaat al als demonstratiemodel, maar is nog niet geminiaturiseerd. “Naarmate de verstedelijking voortschrijdt, verwachten we op een gegeven moment ook dat transportsystemen de lucht in gaan. Dit kan alleen worden bereikt met behulp van geavanceerde veiligheidssystemen zoals ons modulaire, veerkrachtige netwerk van stralingsarme, communicerende radarknooppunten. Daarmee is foutloos starten en landen mogelijk,” aldus de onderzoeker. Het systeem wordt niet alleen overwogen voor gebruik in vertiports. In de toekomst zou het ook corridors door steden kunnen bewaken die door transportdrones worden gebruikt.
Openingsfoto: Radarnetwerken voor de toekomst van stedelijke luchtmobiliteit (foto: Fraunhofer FHR/Andreas Schoeps)
Lees ook: Futuristisch eVTOL voor Melbourne