De schaarste aan adequate beschermingsmiddelen voor zorgverleners leidt in de coronacrisis tot problemen. Zo bleken sommige geleverde mondkapjes in de praktijk niet aan de gestelde veiligheidseisen te voldoen. Een 3D-geprinte beugel van het Belgische Materialise maakt deze afgekeurde mondkapjes in sommige gevallen toch veilig.
Ook in Nederland ging het fout; eind maart bleken honderdduizenden uit China geïmporteerde mondmaskers ondeugdelijk te zijn en niet aan de eisen te voldoen. Zo sloot een deel van de maskers niet goed op het gezicht aan. Een ander deel van de mondkapjes zijn voorzien van niet goed functionerende membranen. De mondkapjes waren al verdeeld over ziekenhuizen en werden via een terugroepactie teruggehaald.
De fout kwam aan het licht nadat een aantal ziekenhuizen op eigen initiatief overging tot het testen van de aangeleverd mondkapjes. “Toen ze bij ons in het ziekenhuis geleverd werden heb ik die maskers meteen afgekeurd”, vertelde een betrokkene uit een ziekenhuis aan de NOS. “Als die maskers niet goed afsluiten dan kunnen de virusdeeltjes er gewoon langs. Wij gebruiken ze niet. Dat is onveilig voor onze mensen.”
Dergelijke incidenten beperken zich niet tot Nederland; ook in België vonden vergelijkbare situaties plaats. Zo bleek ook in België een deel van de geleverde mondmaskers niet te voldoen aan de normen. De mondkapjes zijn niet veilig en daarom afgekeurd.
In sommige gevallen gaat het om KN95-maskers waarvan het filter voldoende bescherming biedt, maar die onvoldoende aansluiten ter hoogte van de neusbrug. Voor deze maskers biedt een 3D-geprinte beugel van het Belgische Materialise uitkomst. De beugel – die Mask Fitter heet – zorgt dat de mondkapjes beter aansluiten op het gezicht.
De Mask Fitter past over het masker en wordt op zijn plaats bevestigd met behulp van elastische banden. In een video en instructies legt het bedrijf uit hoe gebruikers de juiste maat kiezen en hoe zij een KN95-mondkapjes moeten dragen met de Mask Fitter.
De prototypes van de beugels zijn gebaseerd op een concept van architect Mark Fuller. De beugels zijn getest in nauwe samenwerking met de Taskforce Shortage van de Belgische regering en preventieadviseurs van een tiental Belgische ziekenhuizen, onder leiding van Herman Devriese van UZ Leuven.
Gebruikers kunnen de 3D-geprinte beugel op een bestaand KN95-masker bevestigen, waarna het masker de contouren van het gezicht volgt. Dit zorgt dat het mondkapje nauw sluit. De aangepaste maskers zijn getest door preventiedienst IDEWE. Hieruit blijkt dat de maskers dankzij hun aanpassing ‘ruimschoots voldoen’ aan de veiligheidsnormen van het ATP-protocol van het Belgische federaal agentschap voor geneesmiddelen en gezondheidsproducten (FAGG). De beugels zijn na desinfectie herbruikbaar, waarbij zij telkens op een nieuw mondkapjes bevestigd worden.
“Dankzij een nauwe samenwerking tussen de overheid, Materialise en UZ Leuven zijn we er op korte termijn in geslaagd om een veilige oplossing te creëren voor de afgekeurde mondmaskers,” aldus Herman Devriese, diensthoofd preventie en milieu van UZ Leuven. “Dankzij de beugels zijn de maskers veilig in gebruik en door een aantal bijkomende aanpassingen komen ze ook tegemoet aan de vraag naar meer gebruiksgemak en comfort. Voor zorgverleners die de maskers urenlang moeten dragen, is dat een noodzaak.”
De eerste 3D-beugels zijn al in de praktijk in gebruik; een aantal Belgische ziekenhuizen waaronder het UZ Leuven zijn de eerste gebruikers. Ziekenhuizen, zorgcentra en particulieren die beschikken over mondmaskers die onvoldoende aansluiten, kunnen de beugel online bestellen. De beugels worden aangeboden in vier verschillende maten en zijn beschikbaar op de website van Materialise.
Auteur: Wouter Hoeffnagel